San Sebastián Film Festivali bünyesinde düzenlenen ve sektörün en prestijli teknoloji yarışmalarından biri olan Zinemaldia Startup Challenge, bu yıl da film ve eğlence endüstrisinin geleceğine ışık tuttu. Ancak festival, teknolojik yeniliklerin yanı sıra, sinema sanatının önemli eserlerine de ev sahipliği yaparak geniş bir yelpazede kültürel katkılar sunmaya devam ediyor. Yarışmada İspanya'dan Quickets ve Birleşik Krallık'tan AnthroTek Ltd. öne çıkarak büyük ödüllerin sahibi oldu. Bu girişimler, dinamik biletleme stratejilerinden yapay zeka destekli dublör maskelerine kadar geniş bir yelpazede yenilikçi çözümler sunuyor.

Festivalin bir diğer önemli parçası olan 21. Lau Haizetara Belgesel Ortak Yapım Forumu ise, bu yıl bir kez daha insanlığın en çetin mücadelelerini ve direniş ruhunu perdeye taşıyan projelere odaklandı. Forumda, Brezilya’daki Mariana baraj faciasını konu alan “Mariana x BHP”, Bask drag sanatçılarını anlatan “Altxaliliak” ve Perulu öncü yönetmen Nora de Izcue’nin sansürle mücadelesini işleyen “La increíble historia de una película que no hemos visto” en büyük ödüllerin sahibi oldu. Lau Haizetara, özellikle kadın liderliğindeki hikayelere ve toplumsal adalet arayışına vurgu yaparak dikkat çekti; Taliban yönetimi altındaki Afganistan’dan, Gazze’deki ilk para-bisiklet takımının kuruluşuna ve İran’ın kozmetik sektöründeki çelişkilere kadar, hayatta kalma ve direnme gücünü merkeze alan projeler büyük ilgi gördü. Forum direktörü Silvia Hornos’un belirttiği gibi, ‘Bu forum, ilk kez film yapanlara bile ses verme amacı güdüyo, ki bunun gerçekten önemli olduğunu düşünüyoruz.’ Kadınların anlatılarına ve yeni seslere verilen bu önem, belgesel sinemanın dönüştürücü gücünü bir kez daha gösterdi. San Sebastián Lau Haizetara Forumu'nda öne çıkan diğer belgesel projeler ve ödüller hakkında daha fazla bilgi için San Sebastián Lau Haizetara Forumu'nun detaylı haberine göz atabilirsiniz.

Lau Haizetara Forumu: Gündemdeki Çetin Konulara Cesur Bakışlar

Forumda öne çıkan projelerden biri, Afganistan’dan Roser Corella ve Aziza Zahra Naeimi’nin yönettiği “Fragments of Home” oldu. Film, Taliban rejiminin kadınlar üzerindeki baskısını Aziza’nın kendi cep telefonuyla kaydettiği görüntülerle, adeta bir kişisel günlük gibi sunuyor. Bal yapım kooperatifiyle direnişini sürdüren Aziza’nın, sığınma arayışıyla Pakistan’daki dört yıllık belirsiz bekleyişi, modern çağın en büyük insanlık dramlarından birine, yani zorunlu göçe ve kimlik arayışına ışık tutuyor. Gazze’den Flavia Cappellini’nin yönettiği “Gaza, Sunbirds” ise, 2018’deki Büyük Geri Dönüş Yürüyüşü sırasında vurulan bisikletçi Alaa al-Dali’nin ampute arkadaşlarıyla kurduğu para-bisiklet takımının hikayesini takip ediyor. Hikaye, savaşın acımasız gerçekleri içinde dahi umut ve topluluk oluşturma çabasını ele alırken, Alaa’nın ailesi Gazze’de mahsur kalırken kendi Paralimpik hayallerinin peşinden gitmek zorunda kalmasının yarattığı kişisel dramı derinlemesine işliyor.

Çevre felaketleri ve sosyal çelişkiler de Lau Haizetara’da mercek altına alındı. Renan Flumian’ın yönettiği “Mariana x BHP”, 2015’teki Mariana baraj çöküşünün ardından yaşanan çevresel felaketi ve hukuki mücadeleyi ele alıyor. 44 milyon metreküp toksik çamurun çevreye yayılmasıyla dünya tarihinin en büyük toplu davalarından birini tetikleyen olay, 700.000’den fazla insanı İngiliz madencilik grubu BHP’ye karşı birleştiriyor. Fransız-İranlı yönetmen Afsaneh Salari’nin “Tehran, Autoimmune” adlı projesi ise, İran’da kadınların örtünmesini zorunlu kılan bir toplumda, dünyanın en yoğun kozmetik cerrahi endüstrilerinden birinin varlığı gibi ironik bir çelişkiyi işliyor. Salari’nin ‘Kadın bedenlerini görünmez kılan acımasız bir sistem var ve bir diğeri de onlara kapitalist güzellik ideallerini satıyor,’ sözleri, belgeselin toplumsal eleştirel bakış açısını özetliyor.

Movistar’dan Elsa Rodríguez Monje’nin dediği gibi, ‘Slotlar bizi o kadar ilgilendirmiyor. Önemli olan hikayenin bizim için ne kadar alakalı olduğu.’ Bu ifade, içeriğin kalitesine ve toplumsal etkisine verilen değeri vurguluyor.

21. Lau Haizetara Belgesel Ortak Yapım Forumu Ödülleri

• Music Library & SFX Ödülü: “Mariana x BHP” – Yönetmen: Renan Flumian. Yapımcılar: Droma Productions, Quijote Films (Brezilya, Çili).
• Euroregional Belgesel Ödülü: “Altxaliliak” – Yönetmen: Maia Iribarne Olhagarai. Yapımcılar: Doxa Producciones, Gastibeltza Filmak (İspanya, Fransa).
• EPE-Ibaia-Elkargi Ödülü: “La increíble historia de una película que no hemos visto” – Yönetmenler: Claudia Chávez Levano, Christine Mladic Janney. Yapımcılar: Amazona Producciones, Eleven Hands (Peru, ABD).

Film Endüstrisinin Yeni Yıldızları: Quickets ve AnthroTek

Quickets, sinema ve tiyatro salonları için havayolu şirketlerine benzer dinamik fiyatlandırma modelini uygulayan bir platform. Boş koltukları seans başlamadan sadece 60 dakika önce indirimli olarak satışa sunarak, hem salonların doluluk oranını artırıyor hem de önceden yapılan bilet satışlarını olumsuz etkilemiyor. İspanya'da 65 salonda aktif olarak kullanılan ve bu yıl 450.000 bilet satışı gerçekleştiren Quickets, dinamik fiyatlandırmanın olası tüketici tereddütlerini, son dakika indirimleriyle erişilebilirliği artırarak çözme konusunda başarılı bir örnek sunuyor. Bu yaklaşım, özellikle genç izleyiciler için sanata erişimi kolaylaştırırken, salon işletmecilerine de ek gelir sağlıyor.

Birleşik Krallık'tan AnthroTek Ltd. ise yapay zeka destekli prototipleme süreciyle geliştirilen ve 'Ateş Dublör Maskeleri' üreten bir girişim. AnthroTek CEO'su Dr. Raoul Peltier'in de belirttiği gibi, 'niş bir pazar ama gerçek bir problem çözüyor.' Şirket, '28 Years Later' gibi büyük yapımların hazırlık aşamalarında da yer alarak, dublörlerin güvenliğini artırırken, yangın sahnelerine gerçekçilik katıyor. Bu teknoloji, CGI'a pratik bir alternatif sunarak, film yapımcılarına daha güvenli ve etkileyici sahneler oluşturma imkanı tanıyor. Dr. Peltier'in teknolojinin sadece milyar dolarlık sorunları değil, pratik ve gerçek dünya sorunlarını da çözmesi gerektiği yönündeki vurgusu, bu yılki Challenge'ın ruhunu özetler nitelikteydi.

Dr. Raoul Peltier, AnthroTek CEO'su: "Teknoloji sadece milyar dolarlık sorunları değil, pratik, gerçek dünya sorunlarını da çözmeli." Bu sözler, inovasyonun sadece büyük ölçekli değil, aynı zamanda sektörel ihtiyaçlara odaklı olması gerektiğini vurguluyor.

İnovasyona Destek: Ödüller ve Fırsatlar

Yarışmada ana ödüller 10.000 Euro değerindeyken, Girişimcilik Özel Mansiyonu 3.000 Euro ile ödüllendirildi. Tüm finalistler, Bask Hükümeti'nin destekleriyle 500.000 Euro'ya kadar potansiyel finansman erişimi ve bölgesel inovasyon merkezlerinde ücretsiz kuluçka alanı kazanma fırsatı yakaladı. Bask Hükümeti'nin Sanayi, Enerji Geçişi ve Sürdürülebilirlik Departmanı ile SPRI ajansı tarafından desteklenen bu Challenge, Zinemaldia & Technology etkinliğinin merkezine yerleşmiş durumda. 2022'den bu yana İspanyol Kültür Bakanlığı'nın (ICAA) ve Dijital Dönüşüm Bakanlığı'nın katkılarıyla İspanya'ya özel bir yarışma da düzenleniyor.

Film Teknolojisinde Geleceğe Yön Veren Diğer Girişimler

Yarışmada finale kalan diğer girişimler de film endüstrisinin farklı alanlarına yenilikçi yaklaşımlar getirdi:

• Bubbo (İspanya): Yapay zeka destekli uygulamasıyla çoklu platformlarda kişiselleştirilmiş yayın tavsiyeleri sunarak 'yayın yorgunluğuyla' mücadele ediyor.
• Crowdy (İspanya): Görsel-işitsel endüstrisi için yapay zeka iş akışı otomasyonu, küresel işe alım, blok zinciri izlenebilirliği ve fintech hizmetlerini bir araya getiren kapsamlı bir proje yönetim platformu sunuyor.
• It's On (İspanya): Yapımcıların, ajansların ve müşterilerin film çekimlerini gerçek zamanlı ve uzaktan izlemesini sağlayarak lojistik maliyetlerini, çekim sürelerini ve karbon emisyonlarını azaltmayı hedefliyor.
• Kultura Hub (İspanya): Müzeler, üniversiteler ve arşivler gibi kültürel kurumlar için B2B bir platform önererek, az temsil edilen kültürlere ve azınlık dillerine odaklanmış görsel-işitsel içeriğe lisanslama ve erişim sağlıyor.
• Mimik (İsveç): Akıllı telefon taramalarını, film, oyun ve interaktif medya için hareketlendirilebilir avatarlara dönüştürüyor.
• PXLD (Birleşik Krallık): Bilgisayar görüşü araştırmacısı Dr. Will Rowan tarafından kurulan PXLD, pahalı LED hacimlerini yapay zeka odaklı araçlarla değiştirerek, oyuncuları anında 3D modellere dönüştürüp sanal ortamlara gerçek zamanlı olarak yerleştiriyor.
• Signapse (Birleşik Krallık): Dünyanın ilk yapay zeka destekli işaret dili çeviri yazılımını geliştirerek, canlı etkinlikler ve yapım sonrası içerikler için fotogerçekçi dijital tercümanlar yaratıyor.
• Tape It (Almanya): Müzisyenler ve ses tasarımcıları için tasarlanmış bir iOS ses kayıt uygulaması sunarak, özellikle set içi seslerdeki gürültüyü azaltma sorununa dinamik ve otomatik bir çözüm getiriyor.

Festivalin Sinema Sanatına Odağı: José Luis Guerin ve "Good Valley Stories"

San Sebastián Film Festivali, teknolojik inovasyonları desteklemenin yanı sıra, sinema dünyasının köklü isimlerinin yeni eserlerine de kucak açıyor. Bu yıl festivalde, Goya ödüllü İspanyol yönetmen José Luis Guerin, 2001'deki 'Work in Progress' filminden yaklaşık çeyrek asır sonra, merakla beklenen yeni belgeseli 'Good Valley Stories' (Historias del Buen Valle) ile seyirci karşısına çıktı. Barselona'nın Valbona mahallesinde üç yıl süren çekimlerle hayat bulan bu film, yerinden edilme, kimlik, şehir yaşamı ve ekolojik çatışmalar gibi evrensel sorunları küçük bir mahallenin mikrokozmunda derinlemesine inceliyor. Yönetmen Guerin, yerel gerçekliklerde evrensel bir bakış açısı bulma felsefesiyle, kentleşmenin ve marjinalleşmenin dünya çapında etkilerini gözler önüne seriyor.

José Luis Guerin, modern kentleşmeyi ele alarak, "Şehir merkezleri turist cazibe merkezlerine, aslında yerel halkın erişemeyeceği tema parklarına dönüşüyor. Bu insanlar daha sonra daha insancıl, normal bir günlük yaşamın kaldığı periferilere marjinalize ediliyor. Bu, her yerde tanıyabileceğimiz bir süreç" diyerek sosyolojik bir perspektif sunuyor.

Guerin'in kendine özgü yaratım sürecinde, karakter seçimlerine uzun süre harcanırken, çekim ve kurgu eş zamanlı ilerleyerek filmdeki kişilerle daha derin bir bağ kurulmasını sağlıyor. Yönetmen, filmin iklim değişikliğinden ırkçılığa, göçten emlak spekülasyonuna kadar dünyanın tüm güncel çatışmalarını yansıttığını belirtiyor ve yapımını "bitmiş bir ürün" yerine "yapım aşamasında bir eser" olarak tanımlıyor. Yönetmen, belgesel sinemanın sadece sosyolojik veya aktivist araştırmalar için bir araç olarak görülmesine karşı çıkarak, bunun başlı başına bir sanat formu olduğunu vurguluyor ve sinemanın 'keşfetme arzusu' ile ilgili olması gerektiğini savunuyor. José Luis Guerin'in San Sebastián'daki bu önemli yapımı hakkında daha fazla bilgi edinmek için Nexus Haber'in detaylı haberine göz atabilirsiniz.

Teknolojinin İnsan Odaklı Yüzü: Pratik Çözümler Büyük Problemleri Çözüyor

Zinemaldia Startup Challenge, sadece büyük ölçekli ve 'milyar dolarlık' sorunlara odaklanmak yerine, film yapım sürecindeki gerçek ve pratik ihtiyaçlara yönelik çözümlerin ne kadar değerli olduğunu bir kez daha kanıtladı. AnthroTek'in dublör güvenliğini artıran maskeleri veya Quickets'in sinemaya erişimi kolaylaştıran modeli gibi girişimler, teknolojik ilerlemenin insan odaklı olmasının önemini gösteriyor. Bu tür inovasyonlar, sektördeki maliyetleri düşürmeye, sürdürülebilirliği artırmaya ve yaratıcı süreçleri desteklemeye yardımcı olurken, aynı zamanda film deneyimini daha zengin ve kapsayıcı hale getiriyor. San Sebastián Film Festivali gibi etkinlikler, bu yenilikçi fikirlerin filizlenmesi ve küresel sahneye taşınması için hayati bir platform sunmaktadır.

Asya Sinemasının Yükselişi: Busan Vision Ödülleri

Uluslararası film festivallerinden gelen önemli bir diğer haber ise, Endonezyalı aktör ve yönetmen Reza Rahadian'ın ilk uzun metraj filmi "On Your Lap"in, 30. Busan Uluslararası Film Festivali Vision Ödülleri'nde dört büyük ödülle geceye damgasını vurması oldu. Bu zafer, genç yönetmenlerin ve Asya sinemasının yükselen seslerinin uluslararası arenadaki etkisini bir kez daha gözler önüne serdi. Rahadian'ın bu etkileyici başarısı ve kazandığı ödüller hakkında daha fazla bilgi edinmek için Busan Vision Ödülleri: Reza Rahadian "On Your Lap" Zaferi haberimizi ziyaret edebilirsiniz.

• KB Vision Seyirci Ödülü: Filmin geniş kitleler tarafından beğenildiğini gösteren önemli bir başarı.
• Fipresci Ödülü: Uluslararası Sinema Eleştirmenleri Federasyonu'ndan gelen bu ödül, sanatsal derinliğini ve yenilikçi anlatımını vurguluyor.
• Bişkek Uluslararası Film Festivali Orta Asya Sinema Ödülü: Bölgesel etkileşim ve işbirliğinin bir göstergesi.
• Geleceğin Yüzü Ödülü: Rahadian'ın yönetmenlik kariyerindeki parlak geleceğe işaret eden anlamlı bir onur.

Küresel Eğlence Sektörünün Odağı: Tokyo Market TIFFCOM

Uluslararası film festivali takviminde önemli bir yere sahip olan bir diğer etkinlik ise, 29-31 Ekim tarihleri arasında gerçekleşecek Tokyo Market TIFFCOM oldu. Japonya'nın bu önde gelen film ve televizyon içerik pazarı, "Elvis" ve Oscar ödüllü "Parasite" filmlerinin yapımcıları gibi sinema dünyasının en prestijli isimlerini ağırlayarak küresel eğlence sektörünün dikkatini çekti. Etkinlik, Japon anime'sinin dünya çapındaki yükselişini, uluslararası ortak yapımların dinamiklerini ve Asya'nın hızla büyüyen drama pazarını mercek altına alan 14 oturumla öne çıktı. Tokyo Market TIFFCOM'da yaşanan gelişmeler ve sektöre yön veren bu buluşmalar hakkında daha fazla bilgi için Tokyo Market TIFFCOM: Elvis ve Parasite Yapımcıları Global Eğlence Sektörü haberimize göz atabilirsiniz.

Bu kapsamda, Baz Luhrmann'ın sekiz dalda Oscar adayı olan 'Elvis' filminin yapımcısı Schuyler Weiss, Motion Picture Association ve Digital Hollywood University iş birliğiyle düzenlenen bir masterclass'ta tecrübelerini paylaşırken, TIFFCOM'un yapımcı sunum yarışmasında da jüri üyesi olarak yer aldı. Uluslararası ortak yapımlar cephesinde ise, 'Parasite'ın yapımcısı ve Barunson E&A CEO'su Choi Yoonhee, 'Swallowtail Butterfly' ve 'Yi Yi: A One and a Two' filmleriyle tanınan Shinya Kawai ile bir araya gelerek uluslararası iş birlikleri için pratik yol haritaları çizdi. VIPO ve KOFIC tarafından organize edilen Japonya-Güney Kore yapımcı değişim programı, her iki ülkeden seçilen on yapımcıyı bir araya getirerek bölgesel iş birliğini güçlendirme hedefi taşıdı.

Japon animasyon sektörü de Association of Japanese Animations'ın 2024 endüstri araştırmasından elde edilen yeni verileri ve denizaşırı genişleme vaka çalışmalarını sunarak yine odak noktalarından biri oldu. Japon yayıncılar ve stüdyolar, BEAJ'ın 'Japanese Broadcast Content Goes Global' oturumu ile küresel stratejilerini tanıtırken, Tayland'ın BL ve GL dramalarının küresel çapta yakaladığı başarı, Çin'in premium içerik tanıtımı ve yeni K-drama prömiyerleri de TIFFCOM'da öne çıkan diğer başlıklar arasında yer aldı. Bu çeşitlilik, küresel içerik tüketiminde bölgesel farklılıkların önemini bir kez daha ortaya koydu.

Bu haber Variety.com tarafından yayınlanan detaylı bir rapora dayanmaktadır: Variety.com