Sinema dünyası, dev bütçeli yapımların gölgesinde kalmaya alışkın olsa da, bazen küçük bir bütçeyle büyük bir hikaye anlatan filmler tüm dikkatleri üzerine çeker. Yazar ve yönetmen Helen Walsh'un ikinci uzun metrajlı filmi 'On the Sea' de tam olarak bunu başarıyor. Edinburgh Uluslararası Film Festivali'nde dünya prömiyerini yapan film, 1 milyon sterlinin altındaki bütçesiyle, bir insanın içsel yolculuğunu ve toplumsal normlarla mücadelesini cesurca ele alıyor.
Film, hayatının yarısından fazlasını eşi Maggie (Liz White) ile geçirmiş, midye yataklarında çalışan Jack'in (Barry Ward) hikayesine odaklanıyor. Geleneklerine bağlı bu küçük balıkçı kasabasında Jack, ergenlik çağındaki oğlunun da aile işini devralacağını düşünmektedir. Ancak güverteye yeni gelen Daniel'in (Lorne MacFadyen) gelişi, Jack'in yıllardır bastırdığı gerçeklerle yüzleşmesine neden olur ve onu hayatını kökünden değiştirecek bir kararın eşiğine getirir.
Hikayenin Kalbi: Mekanın Ruha Etkisi
Yönetmen Helen Walsh için bu projenin başlangıç noktası bir senaryo değil, bir mekan olmuş. Yıllarca İskoçya'dan Man Adası'na kadar mükemmel yeri arayan Walsh, sonunda Menai Boğazı'ndaki midye toplayıcılarıyla tanışmış. Walsh, bu deneyimini şu sözlerle anlatıyor:
“Benim için başlangıç noktası her zaman mekandır. Mekan, hayatımız boyunca kimliklerimizi şekillendiren ve bilgilendiren aktif bir güçtür. O midye yataklarını gördüğüm andan itibaren onlar hakkında yazmam gerektiğini biliyordum. Artık finansal olarak mantıklı olmasa bile her gün oraya giden bu dev, metanetli adamların kaybolan bir geleneği var.”
Bu yaklaşım, filmin atmosferini derinden etkiliyor. Manzara sadece bir fon değil, aynı zamanda Jack'in hem sevdiği hem de nefret ettiği, onu çevreleyen ve boğan klostrofobik bir dünya. Görüntü yönetmeni Sam Goldie ile birlikte geliştirilen görsel dil de bunu destekliyor: Filmin ilk yarısında kullanılan yakın çekimler Jack'in sıkışmışlığını vurgularken, Daniel'in gelişiyle birlikte geniş açılı çekimlere geçilerek karakterin sınırlarının nasıl yıkıldığı simgesel olarak anlatılıyor.
Şeytanın Avukatı: Düşük Bütçe Yaratıcılığı Tetikler mi, Sanatı Sınırlar mı?
'On the Sea', 1 milyon sterlinin altında bir bütçeyle çekildi. Yapımcı David Moores, oyuncuların programları ve midye yataklarının mevsimsel takvimi nedeniyle daha fazla finansman bulmak için çekimleri ertelemek yerine, kısıtlı bütçeyle yola devam etme kararı aldıklarını belirtiyor. Bu durum, 'gerilla+' olarak adlandırdıkları bir çekim modelini doğurmuş. Peki, bu bir başarı hikayesi mi, yoksa bir zorunluluk mu?
- Olumlu Yönü: Kısıtlı kaynaklar, ekibi daha yaratıcı çözümler bulmaya itti. Yönetmenin küçük ve samimi bir ekiple çalışma tercihi bu modele mükemmel uyum sağladı. Sonuç olarak, filmin vizyonundan çok az yaratıcı ödün verildi.
- Olumsuz Yönü: Düşük bütçe, her zaman potansiyel riskler barındırır. Daha fazla fon, belki daha geniş bir post-prodüksiyon süreci, farklı çekim lokasyonları veya daha fazla deneme imkanı sunabilirdi. Her ne kadar bu filmde yaratıcılığın zaferi olarak sunulsa da, birçok proje finansal yetersizlikler nedeniyle vizyonunu tam olarak yansıtamadan kaybolup gidiyor.
Erkekliğin ve Toplumsal Yargıların İncelikli Tasviri
'On the Sea', sadece bir kimlik arayışı hikayesi değil, aynı zamanda erkeklik ve toplumsal önyargılar üzerine de güçlü bir yorum sunuyor. Walsh, filmin karikatürleşmiş bir önyargı anlatısına dönüşmesini engellemek için canlandırdığı topluluğa büyük saygı göstermiş. Onları en başından sürece dahil ederek, hikayenin otantik kalmasını sağlamış.
Yönetmen, özellikle kadın yönetmenlerin erkekliğin daha incelikli tasvirleri için yeni alanlar açabileceğine inanıyor. Film, Jack'in verdiği zor kararı yargılamadan, onun cesaretini ve umudunu ön plana çıkarıyor. Walsh, “Tıpkı Jack’inki gibi küçük bir kasabada büyüdüm ve neden o seçimleri yaptığını, kalbi erkeklerle birlikteyken neden bir kadınla evlendiğini anlıyorum,” diyerek karakterle kurduğu derin bağı ifade ediyor.
Kurgu Masasında Doğan Umut Işığı
İlginç bir şekilde, filmin en dokunaklı anlarından biri, kurgu sürecinde ortaya çıkmış. Yönetmen, ilk kurguyu izlediğinde Jack'in hikayesinin çok karanlık ve umutsuz hissettirdiğini fark etmiş. Bu nedenle, Jack'in en dipte olduğu bir anda, oğlunun kız arkadaşının (Leisa Gwenllian) ona gösterdiği basit bir insani nezaket anını çekmek için ekibi yeniden toplamış. Bu küçük ama kilit sahne, filme genç neslin getirebileceği optimizme dair bir umut ışığı eklemiş.
Edinburgh Film Festivali'nde Sean Connery Ödülü için yarışan 'On the Sea', sadece sinematografik bir başarı değil, aynı zamanda cesaret, dayanıklılık ve insanın kendini bulma yolculuğu üzerine güçlü bir anlatı. Büyük bütçelerin değil, büyük fikirlerin ve samimi hikayelerin her zaman kazanacağını kanıtlar nitelikte.
Kaynak: Bu haberin oluşturulmasında Variety'de yayınlanan Helen Walsh on Returning to Edinburgh With ‘On the Sea’ başlıklı makaleden yararlanılmıştır.
