Otomotiv dünyasında üretimi durmuş ancak bayii envanterinde hala 'sıfır' olarak bekleyen araçlara 'zombi otomobiller' adı veriliyor. Stellantis'in (eski adıyla FCA) 2025 yılının üçüncü çeyreğine ait satış raporları, bu fenomenin ne kadar çarpıcı boyutlara ulaşabileceğini gözler önüne serdi. Listenin zirvesinde, üretimine 2016 yılında son verilen kompakt sedan modeli Dodge Dart bulunuyor.
Illinois'taki Belvidere Montaj Fabrikası'nda üretimi sonlanan Dodge Dart, resmi olarak yaklaşık dokuz yıldır yollarda olmaması gereken bir model. Ancak 2025 yılının Temmuz ve Eylül ayları arasındaki üç aylık dönemde, tam altı yeni Dodge Dart ABD’de alıcı buldu. Bu rakam, geçen yılın aynı döneminde (Q3 2024) satılan yalnızca bir adede kıyasla, matematiksel olarak %500’lük devasa bir artış anlamına geliyor.
Satılan altı aracın son üretim partilerinden olduğu varsayılırsa, bu alıcılar teknik olarak dokuz yıl önce üretilmiş ancak kilometre sayacı 'sıfır' olan araçları satın almış oldular. Bu durum, otomobil envanter yönetiminin karmaşıklığını gösteren nadir bir örnektir.
Dodge Dart Satış Verileri (Q3 2025)
Stellantis'in son çeyrek raporlarına göre, üretimi durmuş bazı modellerin satış performansları şu şekilde gerçekleşti:
- Dodge Dart: 6 adet (Q3 2024’e göre %500 artış)
- Dodge Journey: 13 adet (2025 yılının ilk 9 ayında 17 adet)
- Dodge Caravan: 8 adet (2025 yılının ilk 9 ayında 9 adet)
- Fiat 500X: 31 adet (Yılın ilk 9 ayında 158 adet)
- Fiat 500L: 2 adet
Neden Eski Bir Model 'Sıfır' Fiyatına Tercih Ediliyor?
Bir tüketicinin, modern güvenlik ve teknoloji standartlarına sahip güncel bir model yerine, dokuz yıl önce üretimi bitmiş bir otomobili sıfır olarak satın alma kararı ilk bakışta mantıksız görünebilir. Ancak bu kararın arkasında genellikle iki ana faktör yatar:
Şeytanın Avukatı: Ciddi Fırsat MaliyetiDart, son model yılında yaklaşık 18.990 dolardan başlayan bir fiyata sahipti. Bu, 2025 model temel bir Nissan Versa'nın fiyatına denktir. Ancak bayilerde uzun yıllardır bekleyen bu araçların, envanterden çıkarılmak amacıyla çok cazip, derin indirimlerle satılması kuvvetle muhtemeldir. Müşteriler, modern teknolojiden fedakarlık ederek, sıfır kilometre bir araca piyasa değerinin çok altında sahip olma fırsatını değerlendirmiş olabilir.
Dodge Journey ve Caravan da Envanterde Direniyor
Dart kadar eski olmasa da, üretimi 2020 yılında sonlanan diğer Dodge modelleri de aynı 'zombi araç' kaderini paylaşıyor. Meksika Toluca'da üretimi biten Dodge Journey'den Q3'te 13 adet satıldı. Benzer şekilde, Kanada Windsor'da üretimi biten Dodge Caravan minivanından da 8 adet alıcı buldu. Bu satışlar, Stellantis'in ABD'deki bayilik ağının hala büyük ve yönetilmesi zor bir stok yığınına sahip olduğunu gösteriyor.
Otomotiv dünyasında üretimi sonlanan modeller sadece Stellantis'in eski envanterinden ibaret değil; bu daralma trendi, Avrupa’nın sevilen performans modellerini de vuruyor. Örneğin, Ford, efsanevi sıcak hatchback modeli Focus ST’nin üretimini Almanya’daki Saarlouis tesisinde sonlandırdı. Bu karar, daha önce Fiesta ST’nin de piyasadan çekilmesiyle birlikte, Avrupa’daki kârlı olmayan geleneksel performans araçlarının sonunun geldiğini gösteriyor. Ford Focus ST’nin üretimine neden son verildiğini ve Avrupa hot hatch döneminin nasıl sona erdiğini Nexus Haber'de inceleyebilirsiniz. Benzer şekilde, Japonya’nın ikonik Kei otomobil segmentinin en eğlenceli üyelerinden biri olan küçük üstü açık spor otomobil Daihatsu Copen'in de üretimi önümüzdeki Ağustos ayında durduruluyor. 0.66 litrelik turboşarjlı motoruyla (63 HP) bilinen ve erişilebilir spor otomobil kültürünün bir temsilcisi olan Copen'in veda etmesi, küresel çapta niş modellerin pazardan çekildiğini gösteriyor. Kei araba efsanesi Daihatsu Copen'in üretimine neden son verildiğini öğrenmek için Daihatsu Copen Üretimi Sonlanıyor başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
Pazar Etkisi ve Stellantis'in Genel Durumu
Bu 'hayalet stok' satışları, Stellantis'in genel Q3 2025 sonuçlarına küçük ama pozitif bir katkıda bulundu. Şirket, ABD'de çeyrek satışlarını %6 artırarak 324.825 adede çıkardı. Ancak yılın ilk dokuz ayına bakıldığında (YTD), genel satışlar %6 düşüşle 928.024 araçta kaldı. Bu durum, modern ve talep gören modellerin satışlarının yavaşladığı bir dönemde, eski envanterin eritilmesinin şirketin mali tabloları için bir 'bonus' etkisi yarattığını gösteriyor. Öte yandan, pazarın geleceğine yatırım yapan rakipler çok daha güçlü bir ivme sergiliyor; örneğin Hyundai, Eylül ayında ABD'de tüm zamanların en yüksek satış rekorunu kırarak (bir önceki yıla göre %14 artışla 71.000'den fazla araç) Stellantis'ten farklı bir başarı hikayesi yazdı. Bu rekorun en büyük kaynağı ise elektrikli araçlar oldu; zira Ioniq 5 gibi modellerin liderliğinde, şirketin perakende satışlarının %38'ini elektrifikasyonlu modeller oluşturdu. Hyundai'nin ABD pazarındaki rekor satış başarısı ve elektrikli araçların liderliği hakkında detaylı bilgiyi buradan inceleyebilirsiniz. Ancak Stellantis’in Avrupa pazarı performansı daha karmaşık bir tablo çiziyor. Ağustos 2025 verilerine göre, Avrupa otomobil pazarı toplamda %5 büyürken ve Volkswagen T-Roc gibi modeller zirveye otururken, Stellantis grup olarak yalnızca %2.2’lik nispi bir büyüme kaydetti (106.078 adet). Daha da önemlisi, Çinli otomobil markaları bu dönemde Audi ve Renault gibi köklü rakipleri geride bırakarak %121 gibi şaşırtıcı bir büyüme gösterdi. Avrupa'da artan pazar hareketliliği, Volkswagen T-Roc’un liderliği ve Çinli markaların yükselişi hakkında detaylı bilgiyi Avrupa otomobil satışları verileri ve Çinli markaların yükselişi haberimizde bulabilirsiniz.
Kaynak: Bu haber metni ve veriler, Stellantis'in resmi satış raporlarını analiz eden Motor1 içeriği baz alınarak hazırlanmıştır.