Amerika Birleşik Devletleri'nde elektrikli araç (EV) ve şarj edilebilir hibrit araç (PHEV) pazarını yıllardır destekleyen 7.500 dolarlık federal vergi kredisi, 30 Eylül tarihi itibarıyla resmen sona erdi. Başlangıçta 2032 yılına kadar aşamalı olarak kaldırılması planlanan bu kredilerin sona ermesi, 'Tek Büyük Güzel Yasa Tasarısı'nın maliyet kesintileri kapsamında beklenenden çok daha erken gerçekleşti. Bu karar, ABD otomotiv endüstrisi için önemli bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor ve pazarın bundan sonra sübvansiyonlar olmadan nasıl bir büyüme sergileyeceğini gözler önüne serecek. Uzun vadede ise, uzmanlar elektrikli araçların (EV) içten yanmalı motorlu (ICE) araçlarla fiyat eşitliğine ulaşması beklentisinin giderek güçlendiğini belirtiyor.

Ancak federal kredinin sona ermesiyle oluşan boşluğu doldurmak amacıyla bazı üreticiler kendi inisiyatiflerini devreye soktu. Örneğin, Lucid Motors, premium elektrikli SUV modeli Gravity için, sipariş tarihi 30 Eylül olsa bile teslimatı yıl sonuna kadar gerçekleşecek müşterilerine özel olarak 7.500 dolarlık bir indirim sunmaya devam ediyor. Bu proaktif strateji sayesinde, yüksek fiyatlı modellerin teşviklerden yararlanma zorluğunu aşan şirket, müşterilerinin federal kredi kaybını telafi etmeyi amaçlıyor. Lucid Gravity SUV'nin 7.500 dolarlık kredi fırsatının detaylarına Lucid Gravity SUV 7500 Dolar Kredi Fırsatı Devam Ediyor haberimizden ulaşabilirsiniz.

Vergi kredisinin son günleri, tüketicilerde büyük bir satın alma telaşı yarattı. Cox Automotive verilerine göre, bu teşvikin sona ermesinden hemen önce gelen üçüncü çeyrekte, ABD'de rekor düzeyde 410.000 EV satışı gerçekleşti. Bu rekor satış hacmi sayesinde, elektrikli araçların ABD otomobil pazarındaki payı ilk kez %10 gibi kritik bir eşiği aştı. Bu rakam, toplam araç satışlarının %11'ini oluşturarak pazarın teşviklere ne kadar duyarlı olduğunu gösterdi. Amerika Birleşik Devletleri’nde bu dönemde yaşanan tarihi rekor satışlar hakkında daha fazla detayı ABD Elektrikli Araç Satış Rekoru haberimizden okuyabilirsiniz.

Bu rekor tabloya rağmen, sektör lideri Tesla’nın satışlarında hafif bir düşüş yaşanırken, General Motors (GM), Honda ve Hyundai gibi büyük markalar pazarda önemli paylar kazandı. Özellikle Chevrolet, Equinox EV, Blazer EV ve Silverado EV gibi modelleriyle ülkenin ikinci en büyük EV satıcısı konumuna yükselerek ABD pazarının tek bir markanın domine ettiği yapıdan, daha rekabetçi bir ortama doğru ilerlediğini kanıtladı.

Devlet Destekleri: Sınırlı Sayıdaki Eyaletler Piyasaya Can Suyu Oluyor

Federal desteğin kalkmasıyla, elektrikli araç sahibi olmak isteyenler için tek umut kaynağı eyalet bazlı teşvikler haline geldi. Ancak, bu teşvikleri sunmaya devam eden eyalet sayısı oldukça sınırlı: yaklaşık 15 civarında. Bu durum, ülkenin yarısından azında halen bir indirim fırsatı olduğu anlamına geliyor.

Daha önce EV dostu politikalarıyla bilinen California (Ünlü Temiz Araç İndirim Projesi 2023'te sona erdi), Minnesota, Washington ve Vermont gibi bazı eyaletler, yerel teşvik programları için ayrılan fonları tüketti. Hatta, elektrikli araç benimsenmesinde öncü olan California, federal 7.500 dolarlık kredinin sona ermesinin ardından oluşan boşluğu bütçe açığı nedeniyle kendi imkanlarıyla dolduramayacağını ve doğrudan EV sübvansiyonlarını yeniden başlatmayacağını resmen duyurdu. Bu eyaletlerin programlarına gelecek yıl devam edip etmeyeceği ise belirsizliğini koruyor ve yerel yasama adımlarına bağlı durumda.

Bu büyük değişime rağmen, otomotiv sektörü artık sübvansiyonlardan bağımsız bir fiyat eşitliğine doğru ilerliyor. Hatta, temmuz ve ağustos aylarında ABD'de elektrikli araçların ortalama satış fiyatı (44.908 dolar), ilk kez benzinli muadillerinin (45.521 dolar) altına düşmüştü. Ancak bu geçici fiyat avantajı, üreticilerin agresif teşvik kampanyaları ve federal vergi kredilerinin birleşimi sonucu ortaya çıkan ortalama 12.500 dolarlık indirimlerin doğrudan sonucuydu. Sektör analistleri, elektrikli araçlar ile içten yanmalı araçlar arasındaki fiyat eşitliğinin 'şu an ile 2026 arasında' bir zamanda gerçekleşeceğini öngörüyor. Örneğin, Volvo CEO'su Hakan Samuelsson, şirketin yeni EX60 modelinin benzinli kardeşleriyle fiyat eşitliğine ulaşma konusunda büyük bir adım olduğunu ve bu eşitliğin teşviklerle değil, üretim maliyetlerinin düşürülmesiyle sağlanacağını vurgulamıştı. Bu görüş, teşviklerin sona ermesinin aslında daha olgun ve sürdürülebilir bir pazarın habercisi olabileceğine işaret ediyor.

Editörün Yorumu: Teşviklerin Sonu Nasıl Bir Etki Yaratacak? Federal desteğin bitişi, ilk etapta EV satış hızını düşürebilir. Ancak eyalet teşviklerinin devam etmesi ve en önemlisi, bu eyaletlerin batarya tedariki konusunda federal hükümet kadar katı kurallar uygulamaması, Toyota bZ veya Volvo EX30 gibi ithal modellerin de indirime hak kazanabileceği anlamına geliyor. Bu durum, tüketici seçeneklerini genişleterek yerel pazara esneklik katacaktır.

Kimler İndirim Alabilir? Teşvik Şartları Neler?

Kalan eyalet teşvikleri (New Jersey, New York, Connecticut, Oregon, Illinois, Delaware, Colorado gibi) genellikle federal kredilere benzer özel uygunluk kriterlerine sahiptir. Bu programlar çoğunlukla düşük ve orta gelirli aileleri önceliklendirir. Koşullar eyaletten eyalete değişmekle birlikte; vergi yükümlülükleri, araç fiyatı, batarya boyutu, model yılı ve hatta bazı durumlarda aracın brüt ağırlık derecesi ve menzili gibi faktörlere bağlıdır.

Unutulmamalıdır ki, bu indirimler yalnızca ilgili eyaletin yerleşik sakinlerine uygulanır. Ayrıca, bazı eyaletler sadece araç alımını değil, Seviye 2 ev tipi şarj cihazlarının tam veya kısmi maliyetini ve kurulumunu da kapsayan teşvikler sunmaktadır. Bireysel teşviklerin yanı sıra, bazı eyaletlerin ticari filolar veya iş yerleri için de ayrı indirim programları mevcuttur.

Eyalet Bazlı Maksimum EV ve PHEV Teşvikleri Tablosu

Aşağıdaki tablo, 1 Ekim itibarıyla eyalet hükümetlerinin web sitelerinde listelenen maksimum olası vergi kredisi veya indirim miktarını göstermektedir. Bu miktarlar, uygunluk kriterlerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Tüketicilerin, otomobil üreticilerinden, yerel yönetimlerden ve elektrik/gaz dağıtım şirketlerinden alabilecekleri tüm olası indirim ve teşvikleri dikkatlice araştırmaları, elektrikli araç edinme maliyetlerini önemli ölçüde düşürmelerine yardımcı olacaktır.

Kaynak: InsideEVs - Amerika Birleşik Devletleri Eyalet Teşvikleri