Otomotiv dünyası, küresel ticaret anlaşmalarının getirdiği belirsizliklerle boğuşurken, küresel elektrikli araç (EV) pazarında batarya üretiminin talebi akıl almaz bir hızla geride bırakarak ciddi bir fazlalık oluşturduğu da gözlemleniyor. Hatta geleneksel otomotiv devlerinden Ford bile, elektrikli araç pazarındaki beklenenden yavaş büyüme nedeniyle kendi batarya üretim kapasitesiyle başa çıkmakta zorlanarak bir batarya tedarikçisine dönüşmeyi değerlendirme noktasına geldi. Bu küresel tablo, hem üretim fazlasını hem de **küresel gümrük vergilerinin otomotiv sektörü üzerindeki etkilerini** yakından hissettirirken, ufukta yeni ve potansiyel olarak devrim niteliğinde bir gelişme beliriyor. Bu küresel tablo içerisinde, özellikle Avrupa elektrikli araç (EV) pazarında Çinli markaların sunduğu uygun fiyatlı ve teknoloji dolu modellerle yükselişi de dikkat çekiyor. Avrupa Birliği (AB) ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasında müzakere edilen yeni bir ticaret anlaşması, araç regülasyon standartlarını birleştirme gibi cesur bir hedefi masaya yatırıyor. Bu hamle, özellikle elektrikli araç (EV) pazarında hem ABD hem de Avrupa için oyunun kurallarını yeniden yazabilir.

Anlaşmanın ana fikri, iki dev ekonominin araç güvenlik ve çevre standartlarını tek bir çatı altında toplaması. Eğer bu gerçekleşirse, küresel otomotiv üreticileri için çok daha basit, verimli ve potansiyel olarak uygun maliyetli bir pazar erişimi mümkün olabilir. Peki, bu durum tüketiciler için ne anlama geliyor ve uzmanlar bu iddialı birleşmeye nasıl yaklaşıyor?

Tek Standart, Tek Pazar: Hayaller ve Gerçekler

AB ve ABD arasında araç standartlarını birleştirme fikri, daha önce eşi benzeri görülmemiş bir adım olarak değerlendiriliyor. Beyaz Saray'ın da uluslararası ilişkilerde önemli bir sıkıntı kaynağı olarak gördüğü, Amerikan yapımı büyük kamyonetlerin denizaşırı düşük satışları bu konuyu daha da acil hale getirmiş gibi görünüyor. Ancak bu birleşme, sadece büyük araçlar için değil, özellikle daha küçük ve uygun fiyatlı elektrikli araçlar için yeni kapılar açabilir.

ABD Pazarı İçin Küçük EV Fırsatı

ABD'nin çarpışma ve federalizasyon standartlarını karşılamak, özellikle küçük ve daha uygun fiyatlı araçlar için oldukça karmaşık ve maliyetli olabiliyor. Honda Fit gibi bir zamanlar popüler olan bazı modellerin bile ABD pazarına girebilmek için büyük burun uzatmaları gibi yapısal değişikliklere gitmek zorunda kalması, bu engellerin ne kadar ciddi olduğunun bir göstergesi. Bu engellerin kalkması, Avrupa'da sevilen birçok küçük elektrikli aracın ABD yollarında görülme ihtimalini artırabilir.

Bu bağlamda, Amerikalı otomotiv devi Ford bile elektrikli araç stratejisinde radikal bir değişikliğe giderek, yüksek fiyatlı modeller yerine kitlelere hitap edecek uygun fiyatlı bir elektrikli kamyonet geliştirdiğini açıklamasının yanı sıra, kendi batarya üretim kapasitesi fazlası nedeniyle bir batarya tedarikçisine dönüşme yolunda adımlar atmaya başladı. Ford'un yaklaşık 30.000 dolarlık elektrikli kamyoneti için kendisine Çinli rakibi BYD'nin küresel pazardaki en başarılı silahı olan Atto 3 modelini referans alması, küresel otomotiv dünyasındaki güç dengelerinin ne denli değiştiğinin en net göstergelerinden biri olarak öne çıkıyor.

Bu bağlamda, Amerika Birleşik Devletleri elektrikli araç pazarında yaşanan duraklama, bu tür birleşmelerin neden kritik olduğunu daha iyi anlamamızı sağlıyor. Rivian'ın kurucusu ve CEO'su R.J. Scaringe'in de belirttiği gibi, pazarın yavaşlamasının temel nedeni, tüketicilere sunulan "harika" ürünlerin eksikliği. Scaringe, 50.000 doların altında beşten az çekici elektrikli araç seçeneği olduğunu vurgulayarak, sıradan veya "idare eder" modellerin tüketicilerin ilgisini çekmediğini ifade ediyor. Bu durum, özellikle küçük ve uygun fiyatlı EV'ler için yeni kapılar açabilecek bir ticaret anlaşmasının önemini bir kez daha ortaya koyuyor.

Ancak Avrupa'da da benzer bir "pazar erişimi" dinamiği yaşanıyor. Bir ihracat şirketi olan EV Marketplace, operasyonel prosedürlerini değiştirerek bireysel alıcıların Çin'den elektrikli araç ithal etmesine olanak tanıdığını duyurdu. Bu gelişme, Xiaomi SU7 veya Geely Xingyuan gibi modelleri beklemek istemeyen Avrupalı tüketicilere doğrudan erişim fırsatı sunarak, pazardaki seçenekleri çeşitlendirme potansiyeli taşıyor.

Şeytanın Avukatı: Avrupa'dan Yükselen Sesler ve Engeller

Her ne kadar tek standart fikri kulağa cazip gelse de, bu hayalin önünde aşılması gereken ciddi engeller bulunuyor. Automotive News'in ilk raporlarına göre, bazı Avrupalı uzmanlar bu birleşmenin ABD'nin düşündüğü kadar büyük bir 'kazanım' olmayacağını iddia ediyor. Temel argümanları ise iki kıtanın araç standartlarının temelden farklı felsefeler üzerine kurulu olması.

"Avrupa standartları, yaya güvenliğine ABD'den çok daha fazla odaklanmış durumda. Bu nedenle, ABD'deki devasa ve köşeli kamyonetler, yayalar için taşıdığı riskler nedeniyle Avrupa'da neredeyse hiç tercih edilmiyor ve bu araçların piyasaya sürülmesi temelde uyumsuzluk yaratabilir."

Amerikan tipi büyük kamyonetlerin Avrupa yollarında pratik olmaması, yüksek maliyetleri ve yakıt tüketimleri de Avrupa'daki tüketiciler için caydırıcı faktörler arasında. Dahası, yabancı yapım araçlara uygulanan gümrük vergileri veya Çin menşeli bataryalara yönelik kısıtlamalar gibi diğer ticari engeller de çözüm bekleyen konular arasında yer alıyor. Ancak, Avrupa'daki EV tedarik zincirinin Çin bağımlılığından uzaklaşma çabaları, uzun vadede bu sorunu hafifletebilir.

Bu ticari engeller devam ederken, ABD ve Avrupa Birliği de ticari ilişkilerinde yeni bir sayfa açmaya hazırlanıyor. Washington ve Brüksel, Avrupa'dan ithal edilen araçlara uygulanan mevcut %27,5'lik tarifeyi %15'e indirmek için bir anlaşma üzerinde çalışıyor. Reuters'a göre, bu anlaşma karşılığında AB, belirli ABD sanayi mallarına uyguladığı kendi tarifelerini düşürecek ve Amerikan deniz ürünleri ile tarım ihracatına “tercihli pazar erişimi” sağlayacak. Bu indirim, özellikle BMW, Mercedes-Benz, Volvo ve Audi gibi lüks markalar için büyük önem taşıyor ve Amerikan tüketicileri için potansiyel fiyat artışlarını bir nebze frenleyecektir.

Özellikle Çin'den ithal edilen elektrikli araçlara uygulanan gümrük vergileri oldukça yüksek seviyelere ulaşabilmektedir. Örneğin, %28.8'den başlayan ve bazı durumlarda %35.5'e kadar çıkabilen bu tarifeler, başlangıçta cazip görünen Çinli EV modellerinin son fiyatını önemli ölçüde artırmaktadır. Bu yüksek vergiler, Çinli üreticileri üretim tesislerini doğrudan hedef pazarlarda kurmaya iterken, Avrupa'daki tüketiciler için de "ucuza mal etme" hayalini zorlaştırmaktadır. Ayrıca, Çinli elektrikli araçları bireysel olarak ithal etme arayışında olanlar için nakliye, homologasyon ücretleri (Çin'in GB/T şarj standardı gibi uyumsuzluklar dahil), bilgi-eğlence sistemlerinin yerelleştirme eksikliği ve en önemlisi garanti ile satış sonrası hizmet eksikliği gibi gizli maliyetler ve zorluklar da göz önünde bulundurulmalıdır. Çin'in kendi iç pazarında yaşanan doygunluk ve acımasız rekabet nedeniyle küresel pazarlara yönelme stratejisi, bu tür ticari engellerle daha sık karşılaşmasına neden olmaktadır. Avrupa'da Çinli elektrikli araçlara doğrudan erişim fırsatları ve gizli maliyetler hakkında daha detaylı bilgi için Avrupa'da Çinli Elektrikli Araçlara Doğrudan Erişim: Fırsatlar ve Gizli Maliyetler başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Siyasi Belirsizlik ve Gelecek Senaryoları

ABD-AB ticaret anlaşmasının nihai hali ve bu standart birleşimi maddesinin anlaşmaya dahil edilip edilmeyeceği henüz belirsizliğini koruyor. Beyaz Saray'ın resmi açıklaması, iki tarafın "otomobillerle ilgili olarak birbirlerinin standartlarını kabul etmeyi ve karşılıklı tanımayı" amaçladığını ve "standartlar üzerinde işbirliğinin Atlantik ötesi pazarı geliştirmede çok önemli bir rol oynadığını" belirtiyor.

Ancak, özellikle Trump yönetiminin uluslararası ilişkilerde sergilediği öngörülemez tutumlar ve verdiği sözlere bağlı kalma konusundaki geçmiş performansı göz önüne alındığında, bu tür iddialı bir birleşmenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği konusunda şüpheler ağır basıyor. Her iki tarafı tek bir çatı altında birleştirmek, yoğun mesai ve büyük finansal yatırımlar gerektirecek bir süreç. Eğer gerçekleşirse, Ohio'da bir Renault 5 kullanma fikri sadece bir hayal olmaktan çıkabilir. Aksi takdirde, küresel otomotiv sektörü mevcut belirsizliklerle yoluna devam etmek zorunda kalacak. Bu belirsizlikler, Çin'in elektrikli araç sektöründeki küresel genişleme hedefleri ve farklı pazar stratejileriyle birleştiğinde, otomotiv dünyasının önümüzdeki yıllarda çok yönlü bir dönüşüm geçireceğine işaret ediyor.

Bu karmaşık ortamda, mevcut fazla batarya kapasitesi, üreticileri stratejik kararlar almaya itiyor. Örneğin, LG Energy Solution gibi firmalar, artan batarya fazlasına çözüm olarak odağını lityum-demir-fosfat (LFP) bataryaları şebeke ölçekli depolama sistemleri için yerel olarak üretmeye kaydırıyor. Megawatt-saat ölçeğindeki bu büyük batarya paketleri, iletim şebekelerini ve yapay zeka veri merkezlerini desteklemek için kullanılarak sektörün sadece otomotivle sınırlı kalmayıp enerji depolama alanına da yayıldığını gösteriyor.

Bu gelişmeleri yakından takip etmeye devam edeceğiz. Sizce ABD ve AB, otomotiv standartlarında gerçekten birleşebilir mi? Yorumlarınızı bekliyoruz!

Kaynak: Daha fazla bilgi için InsideEVs makalesine göz atabilirsiniz.