Amerika Birleşik Devletleri'nde elektrikli araç altyapısını kökten değiştirmesi hedeflenen 5 milyar dolarlık devasa bütçeli Ulusal Elektrikli Araç Altyapısı (NEVI) programı, aylardır süren belirsizliğin ardından yeniden yeşil ışık yaktı. Trump yönetiminin Ulaştırma Bakanlığı, eyaletlerin federal fonlara erişimini engelleyen politikayı gözden geçirerek, projeyi yeni ve daha esnek kurallarla tekrar başlattığını duyurdu. Bu gelişme, ülkenin elektrikli araç geleceği için kritik bir dönemeç anlamına geliyor.
Öne Çıkanlar
- Program Yeniden Aktif: Aylardır durdurulan 5 milyar dolarlık NEVI fonu, eyaletlerin kullanımına tekrar açıldı.
- Kurallar Değişti: Yeni yönerge, "bürokrasiyi azaltma" amacıyla tüketici koruması, çevresel etki ve dezavantajlı topluluklarla etkileşim gibi bazı önceki zorunlulukları kaldırdı.
- Eyaletlere Esneklik: Eyaletler artık otoyollardaki hızlı şarj istasyonları arasındaki mesafeyi belirlemede daha fazla serbestiye sahip olacak.
- Hukuki Süreç Etkili Oldu: Programın durdurulmasına karşı eyaletlerin açtığı dava ve federal bir yargıcın eyaletler lehine karar vermesi, bu politika değişikliğinde önemli rol oynadı.
Neler Yaşanmıştı? Program Neden Durdurulmuştu?
NEVI programı, Trump yönetiminin göreve gelmesinden kısa bir süre sonra, Ulaştırma Bakanlığı'nın (DOT) eyaletlerin fon başvurusu için uyması gereken kılavuzu iptal etmesiyle fiilen dondurulmuştu. Bakanlık, programı "mevcut Ulaştırma Bakanlığı politikaları ve öncelikleriyle uyumlu hale getirmek" amacıyla bir gözden geçirme süreci başlattığını belirtmişti. Bu durum, hali hazırda sözleşmesi imzalanmış projeler dışında yeni hiçbir projenin fon alamamasına neden olmuştu.
Bu duraklatma kararına tepki gösteren bir grup eyalet, Mayıs ayında yönetime karşı yasadışı olduğu gerekçesiyle dava açtı. Haziran ayında ise federal bir yargıç, eyaletlerin davayı kazanma ihtimalinin yüksek olduğunu belirterek fonların serbest bırakılması yönünde bir karar verdi.
Yeni Dönem: "Bürokrasi Azaldı" mı, Yoksa Koruma Kalkanı mı Kalktı?
Ulaştırma Bakanlığı tarafından yayınlanan yeni ve revize edilmiş yönerge, eyaletlere fon başvurusu için tekrar bir yol haritası sunuyor. Yönetim, bu güncellemelerin daha önceki süreci yavaşlatan "bürokrasiyi" ortadan kaldırdığını iddia ediyor.
"Revize edilmiş NEVI kılavuzumuz, bürokrasiyi ortadan kaldırıyor ve eyaletlerin bu altyapıyı verimli bir şekilde inşa etmesini kolaylaştırıyor. Yeşil enerjiyi sübvanse etme fikrine katılmasam da, Kongre'nin iradesine saygı duyacağız ve bu programın federal kaynakları verimli kullanmasını sağlayacağız."
Ancak yeni kurallar, önemli değişiklikleri de beraberinde getiriyor. En dikkat çekici olanı, eyaletlerin şarj istasyonu kurulum planlarında daha önce zorunlu olan bazı maddelerin kaldırılması:
- Tüketici korumaları ile ilgili maddeler artık zorunlu değil.
- Acil durum tahliye planları ve çevresel yerleşim konularına değinme şartı kaldırıldı.
- Dezavantajlı topluluklarla etkileşim kurulması ve aşırı hava koşullarına karşı dayanıklılık stratejileri oluşturulması gibi gereklilikler artık yönergede yer almıyor.
- Daha önce otoyollar üzerinde her 50 milde bir hızlı şarj istasyonu kurulması zorunluluğu varken, yeni düzenleme bu mesafenin belirlenmesini eyaletlerin kendi kararına bırakıyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
NEVI programı tam olarak nedir?
Ulusal Elektrikli Araç Altyapısı (NEVI), ABD genelinde, özellikle ana otoyol koridorları boyunca, halka açık ve güvenilir bir hızlı şarj istasyonu ağı oluşturmayı hedefleyen 5 milyar dolarlık bir federal finansman programıdır.
Yeni kuralların getirdiği en büyük avantaj ve dezavantaj ne?
Avantajı: Bürokrasi ve katı kuralların azalması, projelerin daha hızlı hayata geçmesini sağlayabilir. Eyaletler kendi ihtiyaçlarına göre daha esnek planlar yapabilir. Dezavantajı: Tüketici koruması, çevresel hassasiyet ve iklim değişikliğine karşı dayanıklılık gibi önemli unsurların göz ardı edilme riski bulunuyor. Bu durum, uzun vadede altyapının kalitesini ve sürdürülebilirliğini olumsuz etkileyebilir.
Bu durum ABD'deki elektrikli araç pazarını nasıl etkiler?
Programın yeniden başlaması, şarj altyapısının yaygınlaşmasını hızlandırarak elektrikli araçların benimsenmesini teşvik edebilir. Ancak istasyonların kalitesi ve standartları konusundaki belirsizlikler, kullanıcı deneyimi açısından soru işaretleri yaratmaktadır. Yine de, yavaş ilerlemesine rağmen, ABD'de hızlı şarj istasyonu kurulumlarının 2025'te rekor seviyeye ulaşması bekleniyor.
Bu haberde yer alan bilgiler, InsideEVs tarafından yayınlanan bir rapora dayanmaktadır.
