Birkaç yıl öncesine kadar teknoloji dünyasının altın bileti olarak görülen, mezunlarına altı haneli maaşlar ve parlak bir gelecek vaat eden bilgisayar mühendisliği, şimdilerde yeni mezunlar için büyük bir hayal kırıklığına dönüştü. O parlak rüya, yerini işsizlik ve belirsizlik dolu bir kabusa bırakıyor. Yapılan son araştırmalar ve yaşanan bireysel dramlar, sektördeki bu sarsıcı değişimi gözler önüne seriyor.
Bir zamanlar “kod yaz, zengin ol” vaadiyle gençleri cezbeden bu alan, artık mezunlarını fast-food zincirlerinden bile geri çevrilen bir özgeçmişle baş başa bırakabiliyor.
Öne Çıkanlar
- Yüksek İşsizlik Oranı: New York Merkez Bankası'na göre, yeni mezun bilgisayar mühendisleri arasındaki işsizlik oranı %6.1 ile %7.5 arasında seyrediyor.
- Diğer Bölümleri Geride Bıraktı: Bu oran, biyoloji ve hatta sanat tarihi gibi bölümlerden mezun olanların işsizlik oranının iki katından daha fazla.
- Şok Edici Başvuru Sayıları: Bir mezun, sıfır teklif almasına rağmen yaklaşık 6.000 iş başvurusunda bulundu.
- Beklenmedik Retler: Yüksek potansiyelli mezunlar, yazılım mühendisliği pozisyonları bir yana, McDonald's gibi yerlerden bile 'deneyim yetersizliği' gerekçesiyle reddedilebiliyor.
Hayaller ve Gerçekler: Mezunların İnsanüstü Mücadelesi
Rakamların arkasındaki insan hikayeleri, durumun vahametini daha da netleştiriyor. Örneğin, Purdue Üniversitesi'nden büyük umutlarla mezun olan 21 yaşındaki Manasi Mishra, kendisine vaat edilen yüksek maaşlı işler yerine sadece tek bir mülakat alabildi: o da bir Chipotle şubesi için. Üstelik bu görüşme de olumsuz sonuçlandı. Benzer bir dramı yaşayan Zach Taylor ise 2023'te Oregon Eyalet Üniversitesi'nden mezun olduğundan beri tam 6.000 teknoloji işine başvurdu. Sonuç? Sadece 13 mülakat ve sıfır iş teklifi.
Taylor'ın yaşadığı en trajikomik anlardan biri, bir McDonald's şubesinden 'deneyim eksikliği' nedeniyle ret alması oldu. Bu örnekler, bir zamanların en gözde mesleğinin mezunlarının nasıl bir çıkmaza sürüklendiğini acı bir şekilde ortaya koyuyor.
Bu Ne Anlama Geliyor? Sorumlu Yapay Zeka mı?
Peki, bu çöküşün arkasında ne var? Uzmanlar ve mezunlar iki ana suçluya işaret ediyor: Yapay zeka (AI) ve teknoloji devlerindeki kitlesel işten çıkarmalar. Amazon, Meta ve Microsoft gibi devlerin binlerce kişiyi işten çıkarması, piyasadaki arz-talep dengesini alt üst etti. Aynı zamanda, yapay zeka programlama araçlarının gelişmesi, özellikle giriş seviyesi (junior) yazılımcıların yaptığı rutin görevleri otomatikleştirmeye başladı. Bu da şirketlerin daha az sayıda başlangıç seviyesi pozisyon açmasına neden oldu.
Öğrenciler kendilerini bir “yapay zeka kıyamet döngüsü” içinde kapana kısılmış hissediyor. Bir yandan iş bulma umuduyla yapay zeka araçlarını kullanarak yüzlerce, hatta binlerce başvuru yaparken, diğer yandan şirketlerin kullandığı yapay zeka sistemleri tarafından dakikalar içinde otomatik olarak reddediliyorlar.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Bilgisayar mühendisliği okumak artık mantıksız mı?
Tamamen mantıksız değil, ancak beklentileri gerçekçi tutmak gerekiyor. Giriş seviyesi pozisyonlar için rekabet çok yüksek. Öğrencilerin artık sadece diploma almak yerine, yapay zeka, siber güvenlik veya veri bilimi gibi niş alanlarda uzmanlaşması, güçlü bir portföy oluşturması ve staj deneyimi kazanması kritik önem taşıyor.
2. Bu durum sadece ABD'ye mi özgü?
Referans alınan veriler ABD pazarına odaklansa da, teknoloji devlerindeki küresel işten çıkarmalar ve yapay zekanın yükselişi evrensel trendler. Bu nedenle, benzer bir daralmanın Türkiye dahil diğer pazarlarda da hissedilmesi muhtemeldir. Rekabetin dünya genelinde arttığı bir gerçek.
3. Yeni mezunlar ne yapmalı?
Toplu başvurular yerine, hedeflenen şirketlere özel, kişiselleştirilmiş başvurular yapmak daha etkili olabilir. Manasi Mishra'nın hikayesinde olduğu gibi, bazen hiç beklenmedik bir yerden gelen 'soğuk başvuru' (cold application) işe yarayabiliyor. Ayrıca, network oluşturmak ve sektördeki profesyonellerle bağlantı kurmak her zamankinden daha önemli hale geldi.
Bu haberde yer alan veriler ve çarpıcı analizler, teknoloji dünyasının nabzını tutan TechCrunch'ın ilgili raporundan derlenmiştir.