Hindistan'ın en büyük fintek şirketlerinden biri olan Paytm, aylardır süren belirsizlik ve düzenleyici baskıların ardından önemli bir zafere imza attı. Hindistan Merkez Bankası (RBI), şirkete çevrimiçi tüccarlar için ödeme hizmetleri sağlayıcısı olarak faaliyet göstermesi adına uzun süredir beklenen 'prensipte onayı' verdi. Bu kritik gelişmenin zamanlaması ise oldukça manidar: Paytm'in en büyük yatırımcılarından Çinli Ant Group'un şirketteki tüm hisselerini satmasından sadece birkaç gün sonra geldi.
Bu lisans, Paytm için bir dönüm noktası niteliğinde. Şirket, 2022'nin Kasım ayında Hindistan'ın kara sınırı olan ülkelerden yatırım alma kurallarına uymadığı gerekçesiyle bu lisansı alamamıştı. O tarihten bu yana Paytm'in yeni çevrimiçi üye iş yeri (merchant) kabul etmesi yasaklanmıştı. Şirket o dönemde bu kısıtlamanın gelirleri üzerinde 'önemli bir etkisi olmadığını' belirtse de, yeni onayla birlikte bu engel tamamen ortadan kalkmış oldu.
Zamanlama Tesadüf mü, Strateji mi? Ant Group'un Çekilişi ve Sonrası
Haberin en çok dikkat çeken yanı, düzenleyici onayın Çinli teknoloji devi Ant Group'un Paytm'den tamamen çekilmesinin hemen ardından gelmesi. Ant Group, bir hafta önce blok anlaşmalar yoluyla kalan %5,8'lik hissesini 454 milyon dolara satarak Paytm ile olan bağını tamamen kopardı. Bu, grubun 2023'te 628 milyon dolar değerindeki %10,3'lük hissesini nakitsiz bir anlaşmayla Paytm kurucusu Vijay Shekhar Sharma'ya devretmesinin ardından ikinci ve son büyük çıkışı oldu.
Paytm'in lisans başvurusunun daha önce reddedilme sebebinin 'Çin yatırımları' olduğu göz önüne alındığında, Ant Group'un çıkışının düzenleyici onayı kolaylaştıran stratejik bir hamle olup olmadığı sorusu akıllara geliyor. Bu durum, düzenleyici kurumların yabancı, özellikle de Çinli yatırımcılara yönelik hassasiyetini ve şirketlerin bu engelleri aşmak için ne kadar ileri gidebileceğini gösteriyor.
Pazarın Devlerine Karşı Yeni Bir Başlangıç
Yeni lisans, Paytm'in çevrimiçi ödeme alanındaki elini ciddi şekilde güçlendiriyor. Artık şirket, aracı bankalara olan bağımlılığını azaltarak kendi ödeme ağ geçidini daha etkin bir şekilde yönetebilecek. Bu, Paytm'in hem çevrimdışı 'soundbox' cihazlarından hem de çevrimiçi ödeme altyapısından oluşan değer zincirinin büyük bir kısmını kontrol etmesine olanak tanıyacak.
Ancak zafer sarhoşluğuna kapılmak için henüz erken. Hindistan'ın devasa UPI (Birleşik Ödemeler Arayüzü) pazarında rekabet oldukça çetin. İşte Haziran ayı verilerine göre pazarın durumu:
- PhonePe (Walmart): Pazarın lideri.
- Google Pay: İkinci sırada yer alıyor.
- Paytm: Toplam UPI işlem hacminin %6,9'u ve işlem değerinin %5,6'sı ile üçüncü sırada.
PhonePe ve Google Pay ikilisi, pazarın %82'sinden fazlasını kontrol ediyor. Bu da Paytm'in önünde tırmanması gereken büyük bir dağ olduğunu gösteriyor. Yine de Paytm'in entegre donanım, yazılım ve hizmet katmanları sunan çevrimdışı çözümleri ve büyüyen kredi işi gibi farklı alanlarda rakiplerinden ayrıştığı noktalar mevcut.
Nexus Analizi: Sırada Ne Var?
Paytm'in aldığı bu onay, bir 'nihai zafer' değil, 'yeni bir başlangıç' olarak görülmeli. Şirketin önünde iki önemli görev var: Birincisi, RBI tarafından talep edilen ve altı ay içinde tamamlanması gereken kapsamlı sistem ve siber güvenlik denetimini başarıyla geçmek. Bu denetimin başarısız olması, onayın iptal edilmesi anlamına gelir. İkincisi ise, pazarın devleri Walmart ve Google destekli rakipleriyle arasındaki makası kapatmak. Lisans, Paytm'e savaşmak için gerekli cephaneyi verdi, ancak pazar payı savaşının asıl şimdi başlayacağını söylemek yanlış olmaz. Şirketin son çeyrekte kâra geçmesi ve hisselerindeki artış, yatırımcı güveninin yavaş yavaş geri kazanıldığının bir işareti.
Finansal Tablo ve Piyasa Tepkisi
Düzenleyici cepheden gelen bu olumlu haber, şirketin finansal olarak da toparlanma sinyalleri verdiği bir döneme denk geldi. 2026 mali yılının ilk çeyreğinde (Haziran'da sona eren) 1,23 milyar rupi (yaklaşık 14 milyon dolar) net kâr açıklayan Paytm, geçen yılın aynı dönemindeki zararı tersine çevirdi. Bu rakam, analistlerin 1,27 milyar rupi zarar beklentisini aşarak piyasaları şaşırttı. Şirketin geliri yıllık bazda %28 artışla 224 milyon dolara ulaşırken, kârlılığın önemli bir göstergesi olan katkı marjı da %50'den %60'a yükseldi.
Piyasalar da bu gelişmelere olumlu tepki veriyor. 2025 yılında Paytm hisseleri %13,25'lik bir artış göstererek, bir yıldan fazla süren düzenleyici baskıların ardından piyasa güvenini yeniden kazanmaya başladığını gösterdi.
Bu haberde yer alan bilgiler, teknoloji dünyasının saygın yayınlarından TechCrunch'ta yayımlanan bir rapora dayanmaktadır.
