Fortnite'ın geliştiricisi Epic Games, mobil uygulama dünyasındaki dengeleri değiştiren önemli bir gelişmeyi duyurdu. Şirket, Apple’ın iOS 18.6 güncellemesiyle devreye soktuğu yeni üçüncü taraf uygulama mağazası kurulum sürecinin, kullanıcı kayıplarını (drop-off) %60 oranında azalttığını açıkladı. Bu gelişme, Avrupa Birliği’nin Dijital Pazarlar Yasası (DMA) kapsamında Apple üzerinde yarattığı baskının somut bir sonucu olarak görülüyor.

DMA Baskısı Öncesi: Korkutucu Ekranlar ve Yüksek Vazgeçme Oranları

Apple, AB düzenlemelerine uymak adına yılın başlarında AB kullanıcılarının App Store dışındaki alternatif pazaryerlerinden uygulama yüklemesine izin vermeye başlamıştı. Ancak ilk süreç, geliştiricilerin 'korkutucu ekranlar' (scare screens) olarak adlandırdığı, potansiyel tehlikeler hakkında uyarılar içeren uzun adımlardan oluşuyordu. Bu uyarılar, kullanıcıların güvenliğini sağlama amacı taşısa da, geliştiriciler tarafından Apple'ın rekabeti engelleme taktiği olarak yorumlandı.

Apple’ın ilk uygulaması o kadar tepki çekti ki, AB daha önce DMA kurallarına tam olarak uymadığı gerekçesiyle şirkete 568 milyon dolarlık bir para cezası kesmişti. Bu durum, Apple'ın mevcut yükleme sürecini gözden geçirmesini zorunlu kıldı.

iOS 18.6 ile Gelen Basitleşme ve Kullanıcı Verileri

Temmuz ayında yayımlanan iOS 18.6, üçüncü taraf uygulama mağazalarının kurulum sürecini kökten değiştirdi. Yeni süreçte, birden fazla uyarı ekranı yerine sadece tek bir ekran kaldı. Bu ekran, kullanıcılara alternatif mağazadan yükleme yaptıklarında App Store'un sunduğu abonelik yönetimi gibi bazı özelliklerden mahrum kalabileceklerini bildiriyor ve verilerinin doğrudan alternatif uygulama mağazasının geliştiricisi tarafından işleneceğini belirtiyor.

Epic Games Store Kurulum Verileri (Öncesi ve Sonrası)

Tartışmanın Devamı: Ücretler ve Güvenlik İkilemi

Kurulum sürecindeki bu iyileşmeye rağmen, Epic Games'in Apple politikalarına yönelik eleştirileri devam ediyor. Şirket, özellikle geliştiricilerden alınan 'Temel Teknoloji Ücreti' (Core Technology Fee), zorunlu noter tasdiki ve onay politikaları gibi uygulamaların hâlâ rekabeti ciddi ölçüde kısıtladığını savunuyor.

Şeytanın Avukatı: Apple Neden Direniyor?

Bu tartışmanın karşıt cephesinde ise Apple'ın güvenlik argümanı yatıyor. Şirket, Mac bilgisayarlarda sunduğu esnekliği iOS platformunda sunmamasının temel nedeni olarak kullanıcı güvenliğini gösteriyor. Epic Games'in önceki davalarında, Apple yazılım başkan yardımcısı Craig Federighi, eğer iOS’ta Mac’teki gibi serbestlik sağlanırsa, platformun kötü amaçlı yazılımların istilasına uğrayacağını belirtmişti. Apple için bu süreçler, milyarlarca kullanıcının korunması adına kritik öneme sahipken; Epic için bu durum, yenilik ve rekabeti boğan bir tekel aracı olarak görülüyor.

Geniş Resim: Epic Games ve Google Çatışması

Epic Games'in mücadele ettiği tek dev Apple değil. Oyun şirketi, benzer şekilde Google'ı da üçüncü taraf uygulama mağazalarının yüklenmesi sırasında kullanıcıları yanlış yönlendiren uyarı ekranları kullanmakla ve bu uygulamaların zararlı olabileceği imajını yaratmakla eleştiriyor. Geçen yıl ABD'deki bir mahkeme, Google'a Play Store'u üçüncü taraf mağazalara açma emri vermiş, Google ise temyiz başvurusunu Temmuz ayında kaybetmişti. Bu durum, mobil ekosistemdeki tekel tartışmalarının küresel çapta bir mesele olduğunu gösteriyor.

Bu küresel düzenleyici baskı, sadece tekel iddialarıyla sınırlı kalmayıp, kullanıcı verilerinin gizliliği ve güvenliği, özellikle de çocukların korunması konularına da odaklanıyor. ABD'de, federal yetkililerin kişisel verilerini veri brokerlarından koruyan yasanın tüm vatandaşlara genişletilmesini amaçlayan bir yasa teklifi, Senatör Ted Cruz tarafından bloke edildi. Bu engelleme, milyar dolarlık veri brokerları endüstrisinin, cep telefonları ve internete bağlı cihazlar aracılığıyla topladığı hassas konum verileri dahil olmak üzere kişisel bilgileri satmaya yasal olarak devam etmesine olanak tanıdı ve hatta Minnesota'da yaşanan ölümcül saldırı gibi olaylarla bu durumun ne kadar tehlikeli olduğu görüldü. Senatör Cruz'un bu engellemesi ve veri brokerları tehlikesi hakkında daha detaylı bilgi için Ted Cruz'un veri gizliliği yasasını engellemesi başlıklı içeriği inceleyebilirsiniz. Örneğin, ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC), popüler anonim uygulama Sendit'i, 13 yaş altı çocukların verilerini yasa dışı topladığı (COPPA ihlali) ve kullanıcıları sahte mesajlarla manipüle ederek gizli, yüksek maliyetli aboneliklere yönlendirdiği gerekçesiyle suçladı. Bu tür vakalar, platformların ve uygulamaların kullanıcı güvenliğini tehlikeye atan "karanlık ticari modeller" (dark patterns) kullanmalarına karşı düzenleyici kurumların ne kadar hassas olduğunu ortaya koyuyor. Anonim uygulama Sendit'e yönelik FTC şikayetinin detayları ve çocuk veri ihlali suçlamaları hakkında daha fazla bilgi almak için anonim uygulama Sendit'in yaşadığı FTC ve COPPA ihlali davası içeriğini inceleyebilirsiniz.

Kaynak: TechCrunch