Jack Dorsey'nin desteğiyle X'e (eski adıyla Twitter) alternatif olarak doğan ve temelinde kullanıcı verilerinin kontrolünü tek bir şirketten almayı hedefleyen AT Protocol teknolojisiyle merkeziyetsiz bir sosyal medya vaadi sunan Bluesky, 30 milyonu aşkın kullanıcıya ulaştıktan kısa bir süre sonra kuruluşunun en kapsamlı politika güncellemesini duyurdu. Şirket, hem artan yasal baskılara uyum sağlamak hem de platform içinde giderek yükselen eleştirilere yanıt vermek amacıyla Topluluk Kuralları'ndan Kullanım Şartları'na kadar birçok temel metnini baştan yazıyor. Bu değişiklikler, Bluesky'ın gelecekteki kimliğini ve kullanıcı deneyimini derinden etkileme potansiyeli taşıyor.

Değişimin Arkasındaki İki Ana Güç: Yasalar ve Kültür

Bluesky'ın bu radikal adımı atmasının ardında iki temel neden yatıyor. Birincisi, dünya genelinde teknoloji şirketlerini daha sorumlu olmaya iten yasal düzenlemeler. Avrupa Birliği'nin Dijital Hizmetler Yasası (DSA), Birleşik Krallık'ın Çevrimiçi Güvenlik Yasası (OSA) ve ABD'nin TAKE IT DOWN Yasası gibi düzenlemeler, platformları içerik moderasyonu, şeffaflık ve kullanıcı güvenliği konularında daha katı kurallar uygulamaya zorluyor.

İkinci ve belki de daha kritik neden ise platformun kendi iç dinamikleri. Bluesky, bir süredir kullanıcılar ve teknoloji basını tarafından 'aşırı ciddi', 'mizah ve düşünce çeşitliliğinden yoksun' ve 'sürekli kötü haber paylaşılan' bir yer olmakla eleştiriliyordu. Bu güncellemeler, platform atmosferini daha pozitif ve saygılı bir yöne çekme çabası olarak da görülebilir.

Büyük Rakiplerinden Ayrışan Adım: Telefonla Destek ve Mahkeme Yolu

Güncellemenin en dikkat çekici yanlarından biri, anlaşmazlık çözüm süreçlerine getirilen yenilikçi yaklaşım. Facebook veya Instagram gibi dev platformlarda kullanıcılar genellikle nedenini bile anlamadan yasaklanırken ve bir muhatap bulmakta zorlanırken, Bluesky 'gayriresmi anlaşmazlık çözümü' adını verdiği bir süreç sunuyor. Şirket, resmi bir süreç başlamadan önce kullanıcıyla telefonla görüşerek sorunu çözmeyi deneyeceğini belirtiyor.

Bluesky'ın notlarında, 'Çoğu anlaşmazlığın gayriresmi yollarla çözülebileceğine inanıyoruz' ifadesi yer alıyor. Bu, milyarlarca kullanıcısı olan ve otomasyona dayalı sistemlerle çalışan rakiplerine kıyasla oldukça insancıl bir yaklaşım.

Buna ek olarak, teknoloji şirketlerinin genellikle anlaşmazlıkları mahkeme dışında, tahkim yoluyla çözmeyi tercih etmesinin aksine, Bluesky belirli durumlarda kullanıcıların haklarını mahkemede aramasına izin vereceğini duyurdu. Bu adımlar, platformun kullanıcı haklarına daha fazla önem verdiğini gösterme çabası olarak yorumlanabilir.

Şeytanın Avukatı: Kurallar Topluluk Kültürünü Değiştirebilir mi?

Kağıt üzerinde her şey olumlu görünse de, bu kuralların platformun ruhunu gerçekten iyileştirip iyileştiremeyeceği büyük bir soru işareti. Bluesky'ın geçmişte, özellikle ilk günlerinde ırkçı ve taciz içerikli kullanıcı adlarına izin vermesi gibi moderasyon kararları nedeniyle siyahi ve trans topluluklarla ilişkileri gerilmişti. Son zamanlarda ise platformun 'fazla sol eğilimli bir yankı odasına' dönüştüğü, eleştirel yorumlara karşı anında nefret dolu yanıtlar verildiği ve genel bir mizah eksikliği yaşandığı yönünde eleştiriler artmıştı.

Bluesky'ın "Ozone" gibi yenilikçi araçlarla desteklediği orijinal vizyonu, kullanıcılara abone olunabilir engelleme listeleri veya değerleriyle uyumlu moderasyon servisleri gibi araçlar sunarak kendi topluluklarını yaratma imkanı tanımaktı. Ancak gerçekte, kullanıcılar hâlâ platformun kendi Güven ve Güvenlik departmanının daha aktif bir rol oynamasını ve merkezi kararlar almasını talep ediyor. Nitekim Bluesky, bu talepleri karşılamak için moderasyon ekibini yaklaşık 100 kişiye çıkarmak zorunda kaldı. Dolayısıyla, 'başkalarına saygı duy' gibi yoruma açık bir ilkenin uygulanması, ifade özgürlüğü ve sansür tartışmalarını yeniden alevlendirebilir. Yeni kuralların, mevcut kültürel sorunları çözmek yerine, platformu daha da kutuplaştırma riski de bulunuyor.

Yürürlük Tarihleri ve Sonraki Adımlar

Bluesky, şeffaflık adına politika güncellemelerini farklı tarihlerde devreye alacak. Kullanıcı geri bildirimine açık olmayan Gizlilik Politikası ve Telif Hakkı Politikası'ndaki güncellemeler 15 Eylül 2025'te yürürlüğe girecek. Platformun kaderini en çok etkileyecek olan ve şu an tartışmaya açılan yeni Topluluk Kuralları ise geri bildirim sürecinin tamamlanmasının ardından 15 Ekim 2025'te aktif olacak. Bu süreç, Bluesky'ın kağıt üzerindeki ideallerle topluluğun sert gerçekleri arasında nasıl bir denge kuracağını gösterecek.

Kaynak: Bu haberin oluşturulmasında TechCrunch tarafından yayınlanan analizden yararlanılmıştır.