Ödeme teknolojileri alanında dünyanın önde gelen oyuncularından Londra merkezli fintech şirketi Checkout.com, geçtiğimiz Cuma günü gerçekleştirdiği bir çalışan hisse geri alım programı kapsamında değerlemesinin 12 milyar dolara ulaştığını duyurdu. Bu rakam, şirketin yakın geçmişte yaşadığı dramatik değerleme düşüşleri göz önüne alındığında, piyasada ‘yarısı dolu bardak’ durumu olarak yorumlanıyor. Bir startup için 12 milyar dolarlık bir ‘decacorn’ statüsüne ulaşmak büyük bir başarı olsa da, hikayenin tamamı daha karmaşık.

40 Milyar Dolarlık Zirveden Gelen Keskin Düşüş

Checkout.com, risk sermayesi piyasalarının zirve yaptığı 2022 yılının başında, 1 milyar dolarlık Seri D yatırım turuyla 40 milyar dolarlık şaşırtıcı bir değerlemeye ulaşmıştı. Kurucusu ve CEO’su Guillaume Pousaz'ı Forbes milyarderler listesine taşıyan bu başarı, küresel piyasaların ayı sezonuna girmesiyle birlikte hızlı bir şekilde tersine döndü.

Şirket, 2022 sonunda iç değerlendirmelerde değerini 11 milyar dolara kadar düşürdü. Ardından 2023 yılında bu rakam, bir şirket sözcüsünün TechCrunch’a yaptığı açıklamaya göre, 9.35 milyar dolara kadar geriledi. Mevcut 12 milyar dolarlık değerleme, en düşük seviye olan 9.35 milyar dolara göre yaklaşık %30'luk önemli bir artışı temsil ediyor.

Bu değerleme zorlukları, özellikle risk sermayesi (VC) piyasalarının odağını yapay zeka (AI) alanına kaydırdığı bir döneme denk geldi. Yatırımcılar, artık geleneksel fintech büyümesinden ziyade, "unicorn" terimini literatüre kazandıran Aileen Lee gibi önde gelen isimlerin de vurguladığı gibi, uzun vadede rekabet avantajını koruyacak "savunulabilirliğe" (benzersiz veri setleri veya tescilli algoritmalar) sahip yapay zeka girişimleri arıyorlar. Bu küresel yatırım stratejisi değişimi, ödeme teknolojileri gibi olgunlaşmış sektörlerde eski zirve değerlemelere ulaşmayı zorlaştırıyor.

Değerlemenin Arka Planı: 409A Değerlemesi Neyi İfade Ediyor?

Buradaki en önemli ayrım, 12 milyar dolarlık bu değerlemenin dışarıdan bir yatırımcı tarafından nakit girişiyle elde edilmemiş olmasıdır. Şirket, hisse geri alım programında sadece çalışanların hisselerini satın alıyor ve sürece başka yatırımcı dahil değil. Bu değerleme, bağımsız bir üçüncü taraf tarafından yapılan ve yasal amaçlar için kullanılan bir değerlendirme olan 409A değerlemesinden geliyor.

409A değerlemesi, bir şirketin kendine değer biçmesi değildir, ancak profesyonel bir dış yatırımcının büyük bir nakit akışı yaparak sunduğu 'güvenoyu' ile aynı ağırlığa sahip değildir. Bu, şirketin iç başarısını yansıtan bir ölçüt olsa da, piyasanın mutlak onayı olarak görülmemelidir.

Piyasa Durgunluğunun Rakip Örneği: Stripe

Checkout.com'un yaşadığı değerleme zorlukları, yalnızca bu şirkete özgü değildi. Ana rakibi Stripe da benzer bir süreçten geçti. Stripe, 2021 zirvesinde 95 milyar dolar değerlemeye sahipken, 2023 durgunluğunda 50 milyar dolara düşmüştü. Ancak Stripe, kendi çalışan hisse geri alım süreçleriyle Şubat ayında değerlemesini 91.5 milyar dolara geri çekmeyi başardı. Stripe’ın bu geri dönüşünde dış yatırımcıların da değerlemeye katkı sağlaması önemli bir fark yarattı. Ayrıca, Axios’un son raporlarına göre Stripe’ın 106.7 milyar dolar değerleme ile yeni bir hisse geri alım programı üzerinde çalıştığı söyleniyor.

Checkout.com’un Ticari Başarıları ve Karlılık Hedefleri

Rekabetin yoğun olduğu bir alanda yer alsa da, Checkout.com’un ticari başarıları göz ardı edilemez. eBay ve Pinterest gibi büyük e-ticaret siteleri tarafından tercih edilen bu ödeme şirketi, her gün yaklaşık 1 milyar dolarlık e-ticaret ödemesini işlediğini belirtiyor. Bu devasa işlem hacmi, şirketin finansal sağlığını gösteren temel göstergelerden biri.

Şirket, zorlu maliyet kısma ve yeniden yapılanma süreçlerinin ardından 2024 yılının sonunda kâra geçmeye başlayacağını ve 2025 yılı için tam yıllık kârlılık hedefine doğru ilerlediğini duyurdu. Ayrıca şirket, bu yıl 300 yeni çalışanı bünyesine katarak toplam çalışan sayısını 19 küresel ofiste 2.000 kişiye çıkardı. Bu istihdam artışı, şirketin büyüme potansiyeline olan inancını gösteriyor.

Çalışan Hisse Geri Alım Programı

Çalışan hisse geri alım programı, özellikle yüksek değerli startup’larda uzun süredir çalışan ve hisseleri likidite sağlayamayan personelin bir nebze rahatlamasını sağlıyor. Checkout.com, en az bir yıllık kıdeme sahip çalışanların bu programa katılmaya uygun olacağını belirtse de, geri alımın toplam boyutu veya hisse sayısı hakkında detay vermekten kaçındı.

SEO Notu ve Kaynak Şeffaflığı: SenNexus olarak okuyucularımıza sunduğumuz her haberde şeffaflığı ön planda tutuyor ve Google E-E-A-T sinyallerine önem veriyoruz. Bu haber, piyasa koşulları ve değerleme detaylarına dair kapsamlı analizler içeren aşağıdaki orijinal kaynağa dayanılarak hazırlanmıştır: Checkout.com'un 12 Milyar Dolarlık Değerleme Haberi