OpenAI’nin amiral gemisi ürünü ChatGPT, 2022'den bu yana inanılmaz bir büyüme göstererek haftalık 800 milyon aktif kullanıcıya ulaştı. Bu başarının arkasındaki isim, ChatGPT Başkanı Nick Turley, platformun geleceği için çok daha büyük bir hedef belirledi: ChatGPT'yi üçüncü taraf uygulamalarla dolu, yeni tip bir işletim sistemine (OS) dönüştürmek. Bu radikal dönüşüm, yapay zeka ile günlük yazılım etkileşimimizi tamamen yeniden tanımlamayı amaçlıyor. **CEO Sam Altman, bu vizyonla yapay zekayı, kullanıcıların daha üretken, yaratıcı ve hızlı öğrenmesini sağlayan merkezi bir araç haline getirmeyi hedeflediklerini vurguluyor.** Bu devasa dönüşümün temelini oluşturmak için OpenAI, 1 trilyon dolarlık tahmini yatırımla hayata geçirilen ve Nvidia ile AMD gibi rakip yonga üreticileriyle stratejik anlaşmalar içeren agresif 'Stargate' altyapı projesini yürütüyor. Şirket, bu stratejiyle bir 'kendi kendine barındırılan hiperskala' (self-hosted hyperscaler) olmayı amaçlıyor. (OpenAI Sam Altman Altyapı Stratejisi: Stargate, Nvidia ve AMD Anlaşmaları hakkında daha fazla detayı inceleyebilirsiniz.) Bu iddialı hedefin hemen ardından, Google da komut satırı tabanlı yapay zeka aracı Gemini CLI için uzantı sistemini devreye alarak yapay zeka ekosistemlerindeki rekabeti hızlandırdı ve açık entegrasyon modeliyle ChatGPT’nin kapalı ekosistemine meydan okudu.
San Francisco’da düzenlenen üçüncü yıllık geliştirici konferansının hemen ardından Turley ile yapılan bir röportajda, mevcut ChatGPT formunun bir 'komut satırı çağı' gibi hissedildiğini belirtti. Turley’e göre, kullanıcılar komutları hatırlamak yerine macOS veya Windows gibi grafik arayüzlü sistemlerde uygulama açmayı tercih ediyor. Turley, bu zorlu form faktörüne rağmen ulaşılan 800 milyon kullanıcı sayısını 'çılgınca' olarak nitelendiriyor ve evrimin kaçınılmaz olduğunu vurguluyor.
İlham Kaynağı: Web Tarayıcıları ve E-Ticaret Potansiyeli
Turley, ChatGPT’nin işletim sistemine dönüşümünde ilhamı, kelimenin tam anlamıyla bir OS olmasa da, son on yılda insanların işlerini yürüttüğü ana merkez haline gelen web tarayıcılarından aldığını söylüyor. Tarayıcılar, çeşitli web uygulamaları sayesinde yeni bir tür işletim sistemi işlevi görmeye başladı. Turley, ChatGPT'nin de benzer bir yörünge izleyerek yazılımla etkileşim kurma şeklimizi değiştiren bir platform olacağına inanıyor.
OpenAI'nin bu OS vizyonu, şirketin diğer büyük hamleleriyle de örtüşüyor. Şirketin Jony Ive (eski Apple tasarımcısı) ile geleneksel akıllı telefonlara rakip olacak 'sürekli açık' yapay zeka cihazı projesi üzerinde çalıştığı biliniyor. Turley, bir tarayıcı geliştirip geliştirmediklerini ne doğruluyor ne de yalanlıyor ancak tarayıcıların 'gerçekten ilginç' olduğunu belirtiyor. Bu çabalar, ChatGPT’nin uygulamalarla dolu bir merkezi bileşene sahip, geniş bir tüketici ekosisteminin merkezine yerleşeceğini gösteriyor.
Uygulamalar ve E-Ticaret Hareketi
Bu yeni uygulama lansmanı, ChatGPT'yi doğrudan bir e-ticaret destinasyonuna dönüştürme arzusunu da beraberinde getiriyor. Expedia, DoorDash ve Uber gibi hizmetlerin entegrasyonuyla, kullanıcılar günlük konuşmaları sırasında doğrudan işlem yapabilecekler. Bu, OpenAI'nin bu işlemlerden gelir elde etmesini sağlayacak ve hem üçüncü taraf geliştiriciler hem de OpenAI için önemli bir iş kaynağı yaratacaktır. Bu ticari hamleyi desteklemek için şirket, Shopify ve Stripe gibi platformları tek bir altyapıda birleştiren **'Instant Checkout' (Anında Ödeme)** sistemini de devreye aldı. Bu strateji, analistlere göre, ChatGPT'yi kullanıcıları perakendecilere yönlendirerek ticari akışın büyük bir kısmını kontrol etme gücüne sahip bir 'Süper-Toplayıcı’ya (Super-Aggregator) dönüştürüyor. Google’ın da Figma ve Stripe gibi aynı partnerleri hedef alması, geliştiricilerin kullandığı araç zincirini ele geçirme rekabetinin ne denli yoğunlaştığını gösteriyor.
2023'te denenen ChatGPT eklentileri ve GPT Mağazası gibi önceki 'Yapay Zeka uygulama mağazası' girişimleri beklenen patlamayı yapamamıştı. Ancak bu seferki yaklaşım, uygulamaları ayrı bir vitrin yerine doğrudan ChatGPT'nin çekirdek deneyiminin bir parçası haline getirerek daha entegre bir çözüm sunuyor. Bu, geliştiricilere Booking.com, Spotify, Figma ve Zillow gibi uygulamaların da dahil olduğu geniş bir yelpazede 800 milyon kullanıcıya doğrudan erişim imkanı tanıyarak platformu cazip kılıyor.
Şeytanın Avukatı: İşletim Sistemi Olmanın Zorlukları
Bir işletim sistemi platformunu yönetmek, kaçınılmaz olarak zorlu etik ve ticari sorunları da beraberinde getirir. Bu rekabet arenası, Google’ın duyurduğu ajan tabanlı ticaret protokolü AP2 gibi rakiplerle kızışırken, etik zorluklar da ortaya çıkıyor. Örneğin, kullanıcı “Bana yemek siparişi ver” dediğinde ChatGPT’nin DoorDash ve Instacart gibi rakip hizmetler arasından hangisini seçeceği, platformun tarafsızlığı açısından kritik bir soru işaretidir. Bu noktada, Google'ın Gemini CLI için benimsediği yaklaşım dikkat çekiyor: Rakiplerine kıyasla daha açık bir model sunarak, uzantıların Google onayı olmadan GitHub üzerinden yayınlanabilmesine olanak tanıyor. Ancak bu açıklık, kullanıcıların güvenlik açıkları veya kötü amaçlı yazılımlar konusunda harici uzantıların güvenilirliğini kontrol etme sorumluluğunu da beraberinde getiriyor.
Turley, geliştiricilerle yaptıkları görüşmelerde öncelikli yerleştirme için ödeme yapılması (reklam) konusunun gündeme geldiğini doğruluyor. Turley, bu fikri tamamen reddetmese de, kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyecek alakasız uygulamaların öne çıkarılmasına karşı olduklarını belirtiyor. Şirket, şeffaf ve adil bir dağıtım mekanizması oluşturmak için keşif aşamasında.
Veri Gizliliği ve Hassas Kontroller
Platformdaki geliştiricilerin en çok talep ettiği konulardan biri de kullanıcı verilerine erişimdir. OpenAI, uygulama geliştiricilerinin 'aracın işlevini yerine getirmek için yalnızca minimum gerekli veriyi toplaması' gerektiğini şart koşsa da, bunun uygulamada ne anlama geldiği belirsizdir. Turley, bu konuda Apple'ın yaklaşımından ilham alıyor ve kullanıcının veriye tek seferlik veya sürekli erişim gibi hassas izinler verebilmesini sağlamayı hedefliyor.
Bu kontrolü sağlamak için OpenAI, 'bölümlendirilmiş bellek' (partitioned memory) kavramını araştırıyor. Bu sayede kullanıcılar, sağlık gibi hassas konuşmaları müzik tercihleri gibi diğer konulardan ayrı tutabilecek ve hangi uygulamanın hangi veriye erişebileceğini ince ayar yapabilecekler. Bu, şeffaflık ve kullanıcı kontrolü açısından kritik bir mühendislik ve araştırma zorluğudur.
Tüketici Ürünü Olarak AGI'nin Dağıtım Aracı
OpenAI’nin kar amacı gütmeyen (nonprofit) misyonu, Yapay Genel Zekâyı (AGI) insanlığa fayda sağlayacak şekilde geliştirmek ve dağıtmaktır. Bazı OpenAI araştırmacıları, şirketin hızla büyüyen ticari faaliyetlerinin bu temel misyonu gölgede bırakmasından endişe duyuyor.
Ancak Nick Turley, ChatGPT’nin bu misyonu finanse eden bir araç olmaktan öteye geçtiğini savunuyor: “Ürün, misyonun teslimat aracıdır.” Turley’e göre AGI, anlık tek bir olay yerine kademeli bir süreç olacağından, 800 milyon kişinin her hafta ChatGPT kullanarak hedeflerine ulaşması (89 yaşında kodlamayı öğrenmek, sosyal etkileşimleri modellemek gibi), bizzat bu misyonun pratik hayata geçirilmesidir.
Turley’in bu yorumu, tüketici işinin sadece para kazanmak değil, AGI’nin geniş kitlelere ulaşmasını sağlamak için hayati bir araç olduğunu vurgulayarak, şirketin ticari ve etik hedefleri arasındaki potansiyel çatışmayı gidermeye yönelik güçlü bir duruş sergiliyor.
ChatGPT'nin bir sonraki evrimi, basit bir sohbet robotu olmaktan çıkıp, tüm yazılım etkileşimlerini organize eden, yeni nesil bir yapay zeka platformu olma yolunda atılan en iddialı adımdır.
OpenAI'ın yapay zeka destekli ticaret ve e-ticaret pazarının geleceğine dair tüm vizyonunu daha detaylı incelemek için OpenAI ChatGPT yapay zeka destekli ticaret ve e-ticaret pazarının geleceği hakkındaki yazımıza göz atabilirsiniz.
Haberin Kaynağı ve Detaylı Röportaj: TechCrunch
