Dijital oyun dünyası, son zamanlarda sadece yeni çıkan oyunlarla değil, aynı zamanda perde arkasında yaşanan bir sansür tartışmasıyla da çalkalanıyor. Avustralya merkezli pornografi karşıtı bir grup olan Collective Shout, Steam ve Itch.io gibi dev platformlardaki yetişkin içerikli oyunları kaldırmak için yürüttüğü kampanyalarla adından söz ettiriyor. Ancak grubun son açıklamaları, tartışmayı bambaşka bir boyuta taşıdı: Onlar için bir içeriğin yasal olup olmamasının bir önemi yok.

Bu durum, oyun geliştiricileri, oyuncular ve özgürlük savunucuları arasında ciddi endişelere yol açarken, 'finansal sansür' olarak adlandırılan yeni bir tehdidin kapılarını aralıyor.

Collective Shout'un Tartışmalı Manifestosu: 'Zarar Belgesi Yeterli'

Collective Shout'un kampanya yöneticisi Caitlin Roper, TweakTown'a e-posta yoluyla verdiği demeçte grubun hedeflerini seçerken kullandığı kriterleri net bir şekilde ortaya koydu. Roper'a göre belirleyici faktör yasallık değil, 'kadınlara ve kız çocuklarına yönelik zararın belgelenmiş kanıtları'.

Caitlin Roper, 'Çalışmalarımız kadınların ve kız çocuklarının cinsel olarak nesneleştirilmesi ve istismarıyla mücadeleye odaklanıyor. Bu nesneleştirmeyi ve kadınlara yönelik taciz edici tasvirleri, yasa dışı olmasalar bile ifşa ediyoruz.' ifadelerini kullandı.

Grup, bu felsefeyle hareket ederek ödeme işlemcileri (Visa, Mastercard gibi) üzerinde baskı kuruyor ve bu şirketlerin yetişkin içerikli oyunların satışına aracılık etmesini engelliyor. Nitekim Itch.io'nun platformundaki tüm NSFW (İş İçin Güvenli Olmayan) oyunları liste dışı bırakması, Collective Shout tarafından 'yılın 27. zaferi' olarak ilan edilmişti. Bu durum, yasalara uygun içerik üreten bağımsız geliştiricilerin de bu 'süpürme' operasyonundan etkilenmesine neden oldu.

Madalyonun Diğer Yüzü: Finansal Sansür ve İfade Özgürlüğü Endişeleri

Collective Shout'un eylemleri, 'sansür' eleştirilerini de beraberinde getiriyor. Grubun savunması ise oldukça net: 'Tecavüz oyunlarına popüler platformlardan erişememek, bir hak ihlali değil, küçük bir rahatsızlıktır.' Ancak eleştirmenler, konunun sadece belirli oyunlara erişimden çok daha derin olduğunu savunuyor.

Ünlü oyun tasarımcısı Yoko Taro (Nier serisinin yaratıcısı), geçtiğimiz yıl bu tehlikeye dikkat çekmişti. Taro'ya göre bir ödeme işlemcisinin, içerik dağıtım altyapısının tamamını etkileyebilecek şekilde kendi takdirine göre sansür uygulaması, 'tamamen yeni bir tehlike seviyesi' anlamına geliyor. Bu yöntemle, finansal şirketleri kontrol ederek başka bir ülkenin ifade özgürlüğünü bile sansürlemenin mümkün olabileceğini belirtiyor.

Bu 'yeni tehlike seviyesi', sadece özel grupların finansal baskılarıyla sınırlı kalmıyor; devletlerin iyi niyetli düzenlemeleri bile benzer istenmeyen sonuçlara yol açabiliyor. Örneğin, Birleşik Krallık'ta yürürlüğe giren Çevrimiçi Güvenlik Yasası kapsamında zorunlu hale gelen yaş doğrulama sistemleri, yasalara uyan web sitelerini adeta cezalandırırken, kuralları hiçe sayanları ödüllendiriyor. Washington Post ve Similarweb verilerine göre, yaş doğrulama sistemlerini uygulayan yetişkin içerikli sitelerin trafiği ciddi oranda düşerken, bu zorunluluğa uymayan sitelerin Birleşik Krallık kaynaklı trafiği geçen yıla göre tam üç katına çıktı. Kullanıcıların kişisel verilerini paylaşmaktan veya ek adımlarla uğraşmaktan kaçınması, yasalara uyan platformların hem reklam gelirlerini kaybetmesine hem de yaş doğrulama hizmetleri için ek ücret ödemesine neden oluyor. Bu durum, 'finansal sansür' kavramının farklı bir boyutunu ortaya koyarken, dijital içerik üreticilerinin küresel çapta karşılaştığı zorlukları gözler önüne seriyor. Detaylı bilgi için yaş doğrulama yasasının web siteleri trafiği üzerindeki etkilerini inceleyebilirsiniz.

Bu bağlamda, platformların kendi iç denetim mekanizmaları da benzer zorluklarla yüzleşiyor. Örneğin, milyonlarca oyuncunun buluşma noktası olan Fortnite'ın geliştiricisi Epic Games, platformdaki istenmeyen davranışları engellemek adına belirli dans ve hareket animasyonlarının (emote) birbirine çok yakın mesafede kullanımını kısıtladı. Bu adım, bazı animasyonların birleştirilerek cinsel içerikli veya uygunsuz görüntülerin (oyuncu topluluğunda 'gooning' olarak adlandırılan) ortaya çıkmasını önlemeyi amaçlıyor. Bu tür proaktif önlemler, sanal dünyalardaki ifade özgürlüğü ile topluluk güvenliği arasındaki dengeyi bulma çabasının bir yansıması olarak görülüyor. Detaylı bilgi için Fortnite'taki uygunsuz dans emote kısıtlaması hakkındaki haberimizi okuyabilirsiniz.

Geliştiriciler ve Oyuncular Neden Endişeli?

Bu kampanyaların en büyük mağdurları arasında, belirli bir kitleye hitap eden yasal içerikler üreten küçük ve bağımsız geliştiriciler bulunuyor. Özellikle kadın ve queer geliştiricilerin eserlerinin de bu geniş çaplı yasaklamalardan orantısız bir şekilde etkilendiği belirtiliyor. Collective Shout ise bu konuda sorumluluğu platformlara atıyor:

'Eğer Steam ve Itch.io platformlarını olması gerektiği gibi denetleseydi, politikalarını ihlal etmediklerinden emin olmak için oyunları geçici olarak kaldırmaya gerek kalmazdı.'

Sonuç olarak, dijital içerik dünyası, kimin neyi görüp neyi göremeyeceğine kimin karar vereceği sorusuyla yüzleşiyor. Bir yanda kadınları ve çocukları korumayı amaçladığını söyleyen bir sivil toplum kuruluşu, diğer yanda ise seçilmiş hükümetler veya yasal süreçler yerine finansal devlerin sansür yetkisini üstlenmesinden endişe duyan geliştiriciler ve özgürlük savunucuları var. Bu mücadelenin sonucu, sadece yetişkin oyunlarının değil, tüm dijital içeriğin geleceğini şekillendirebilir.

Bu haberin oluşturulmasında PCGamer'da yayınlanan makaleden yararlanılmıştır.