Teknoloji ve jeopolitika dünyasını sarsan bir gelişmeyle, çip devleri Nvidia ve AMD'nin, Çin pazarına yönelik yapay zeka çipi satışlarını sürdürebilmek için ABD hükümetiyle benzeri görülmemiş bir anlaşmaya vardığı bildirildi. Financial Times'ın raporuna göre, iki şirket de Çin'den elde ettikleri gelirin %15'ini bir nevi vergi olarak ABD Hazinesi'ne ödeyerek karşılığında kritik ihracat lisanslarını alacak.
Bu anlaşma, özellikle Nvidia'nın tartışmalı H20 ve AMD'nin MI308 model yapay zeka çipleri için geçerli olacak. ABD'nin, Çin'in askeri ve teknolojik kapasitesini artırabileceği endişesiyle bu tür gelişmiş yarı iletkenlerin ihracatına getirdiği sıkı kısıtlamalar, bu yeni ve pragmatik çözümle aşılmış gibi görünüyor. Ancak bu durum, ulusal güvenlik uzmanları ve bazı hükümet yetkilileri arasında ciddi bir tartışma başlattı.
Öne Çıkanlar
- %15'lik Pay: Nvidia ve AMD, Çin'deki çip satışlarından elde ettikleri gelirin %15'ini ABD hükümetine aktaracak.
- Kritik Çipler: Anlaşma, Nvidia'nın H20 ve AMD'nin MI308 gibi özel olarak geliştirilmiş yapay zeka çiplerini kapsıyor.
- Milyarlarca Dolarlık Pazar: Nvidia, geçen yıl Çin'den 17 milyar dolar (toplam gelirinin %13'ü), AMD ise 6.2 milyar dolar (toplam gelirinin %24'ü) gelir elde etmişti.
- Güvenlik Endişeleri: Uzmanlar, bu çiplerin Çin ordusuna teknolojik üstünlük sağlayarak ABD'nin ulusal güvenliğini riske atabileceği uyarısında bulunuyor.
Ticari Çıkarlar Ulusal Güvenliğe Karşı mı?
Anlaşmanın ortaya çıkmasıyla birlikte en büyük eleştiri, ulusal güvenliğin ticari çıkarlar uğruna feda edildiği yönünde oldu. ABD Ticaret Bakanlığı'ndan bir danışman olan Alasdair Phillips-Robins, Reuters'a verdiği demeçte durumu net bir şekilde özetledi:
Eğer bu haber doğruysa, yönetim ulusal güvenlik korumalarını Hazine'ye gelir sağlamak için takas ediyor demektir.
Güvenlik uzmanları, özellikle Nvidia'nın H20 çipinin, ABD'nin yapay zeka alanındaki liderliğini baltalayarak Çin ordusuna yardımcı olacağını savunuyor. Nvidia ise bu iddiaları 'yanlış yönlendirme' olarak nitelendirerek reddediyor ve çiplerinde herhangi bir 'arka kapı' olmadığını belirtiyor. Bu durum, teknoloji şirketlerinin devasa kâr potansiyeli ile hükümetlerin stratejik güvenlik hedefleri arasındaki hassas dengeyi bir kez daha gözler önüne seriyor.
Bu Anlaşma Ne Anlama Geliyor?
Bu gelişme, ABD'nin Çin'e yönelik teknoloji politikasında önemli bir U dönüşüne işaret edebilir. Tam bir yasaklamanın, karaborsa ve kaçakçılık gibi yollarla aşıldığı ve tam olarak uygulanamadığı bir ortamda, Washington'un 'kontrol et ve vergilendir' modeline geçtiği yorumları yapılıyor. Bu sayede hem Çin'e giden teknolojinin türü ve hacmi bir nebze kontrol altında tutuluyor hem de bu ticaretten doğrudan mali bir fayda sağlanıyor. Şirketler için ise bu durum, milyarlarca dolarlık Çin pazarından tamamen dışlanmak yerine, kârlarının bir kısmından feragat ederek operasyonlarına devam edebilmek anlamına geliyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Soru: Bu anlaşma neden yapılıyor?
Cevap: Nvidia ve AMD'nin, ABD'nin getirdiği katı ihracat yasaklarını aşarak devasa Çin pazarına yapay zeka çipleri satmaya devam edebilmesi için yapılıyor. - Soru: Hangi çipler bu anlaşmanın bir parçası?
Cevap: Anlaşma, ABD'nin en gelişmiş çipleri için uyguladığı yasaklara takılmamak üzere özellikleri bir miktar düşürülmüş olan Nvidia H20 ve AMD MI308 modellerini kapsıyor. - Soru: Bu durum yasal ve resmi bir politika mı?
Cevap: Henüz taraflarca resmi olarak doğrulanmadı. Haberler, üst düzey kaynaklara dayandırılan raporlara dayanıyor ve anlaşmanın detayları henüz tam olarak net değil. - Soru: Anlaşmanın en büyük riski nedir?
Cevap: En büyük risk, bu çiplerin Çin tarafından askeri yapay zeka uygulamalarında kullanılması ve bunun ABD'nin ulusal güvenliği için bir tehdit oluşturmasıdır.
Sonuç olarak, bu iddia edilen anlaşma, küresel teknoloji tedarik zincirlerinin ne kadar karmaşık ve jeopolitik gerilimlere ne kadar açık olduğunu bir kez daha gösteriyor. Önümüzdeki günlerde hem şirketlerden hem de ABD hükümetinden gelecek resmi açıklamalar, bu tarihi hamlenin geleceğini ve küresel güç dengeleri üzerindeki etkisini daha net bir şekilde ortaya koyacaktır.
Bu haberde yer alan bilgiler, teknoloji dünyasının saygın yayınlarından PCGamer'da yayımlanan bir rapora dayanmaktadır.
