90'lı yıllarda internete bağlananların hafızasına kazınan o cızırtılı, melodik bağlantı sesini hatırlıyor musunuz? İşte o sesin en bilinen temsilcilerinden biri olan AOL, teknoloji tarihinde bir sayfayı daha kapatıyor. Şirket, 34 yıldır aralıksız sürdürdüğü dial-up (çevirmeli ağ) internet hizmetini 30 Eylül 2025 itibarıyla sonlandıracağını duyurdu. Bu haberin en şaşırtıcı yanı ise, bu hizmetin 2025 yılında hala aktif olmasıydı.

Bir zamanlar milyonlarca hanenin dünyaya açılan kapısı olan AOL dial-up, geniş bant internetin yaygınlaşmasıyla popülerliğini yitirmişti. Ancak bu karar, sadece nostaljik bir vedadan çok daha fazlasını ifade ediyor ve günümüzün dijital eşitsizlik gerçeğine de ayna tutuyor.

Bu Ne Anlama Geliyor: Dijital Uçurumun Diğer Adı

Peki, fiber internetin ve 5G'nin konuşulduğu bir çağda neden hala birileri dial-up kullanıyordu? Cevap, 'dijital uçurum' olarak bilinen sosyoekonomik sorunda gizli. Özellikle ABD gibi geniş coğrafyalara sahip ülkelerde, kırsal ve ücra bölgelere yüksek hızlı internet altyapısını ulaştırmak hem zor hem de maliyetli. Bu bölgelerde yaşayan insanlar için dial-up, çoğu zaman tek veya en uygun fiyatlı seçenek olmaya devam etti.

Yapılan araştırmalara göre, ABD'de kırsal kesimde yaşayanların %22'sinden fazlası ve kabile topraklarındaki nüfusun yaklaşık %28'i hala yüksek hızlı internet erişiminden mahrum. Bu oran, şehir merkezlerinde sadece %1.5 seviyesinde.

AOL'un bu kararı, bu hizmete mecburiyetten bağlı kalan 'birkaç bin' kullanıcıyı alternatif aramaya itecek. Neyse ki, ABD'de hala dial-up hizmeti sunan birkaç küçük sağlayıcı daha bulunuyor. Ancak asıl çözüm, bu eski teknolojilere tutunmak yerine, Uygun Fiyatlı Bağlantı Programı (ACP) ve Geniş Bant Eşitlik, Erişim ve Dağıtım Programı (BEAD) gibi devlet destekli projelerle altyapının evrensel hale getirilmesinden geçiyor.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. AOL dial-up hizmeti neden kapatılıyor?

Geniş bant teknolojilerinin yaygınlaşmasıyla kullanıcı sayısının 'birkaç bin' seviyesine kadar düşmesi ve teknolojinin artık verimsiz kalması nedeniyle hizmetin sürdürülmesi ticari olarak anlamsız hale geldi.

2. Türkiye'de de benzer bir süreç yaşanmış mıydı?

Evet, Türkiye'de de 90'ların sonu ve 2000'lerin başında çevirmeli ağ, internete erişimin ana yöntemiydi. Özellikle TTNet'in sunduğu dial-up hizmetleri ve 'bedava internet' CD'leri o dönemin simgelerindendi. 2000'lerin ortalarından itibaren ADSL'in yaygınlaşmasıyla dial-up kullanımı hızla azaldı ve sonunda tamamen tarihe karıştı.

3. Dial-up internet tamamen mi bitiyor?

Hayır. AOL büyük bir oyuncu olsa da, özellikle ABD'de kırsal bölgelere hizmet veren daha küçük ve niş şirketler hala dial-up bağlantı sunmaya devam ediyor. Ancak bu, teknolojinin son demlerini yaşadığı gerçeğini değiştirmiyor.

Sonuç olarak AOL'un bu kararı, teknoloji dünyası için nostaljik bir vedadan öte, modern toplumların hala çözemediği altyapı ve erişim eşitliği sorunlarına dair önemli bir hatırlatma niteliği taşıyor. O cızırtılı ses belki susuyor ama yankıları, dijital uçurumun kapatılması gerektiğini bize bir kez daha gösteriyor.

Kaynak: Bu haberde yer alan bilgiler, PC Gamer'da yayınlanan makaleden derlenmiştir.