Teknoloji dünyası, yapay zekanın getireceği devrimsel yenilikleri konuşurken, sektörün içinden gelen bir isim, Google'ın eski üst düzey yöneticilerinden Mo Gawdat, ezber bozan açıklamalarıyla gündeme oturdu. Gawdat, yapay zekanın işlerini kaybedenlerin yerine yenilerini yaratacağı yönündeki iyimser beklentinin 'yüzde yüz saçmalık' olduğunu belirterek, toplumun 'kısa vadeli bir distopyaya' hazır olması gerektiğini vurguladı.
Bir YouTube yayınında konuşan Gawdat, özellikle Batı ekonomilerinin bel kemiğini oluşturan ve 'klavye ile fare kullanarak' çalışan bilgi ve hizmet sektörü çalışanlarının büyük bir tehdit altında olduğunu öne sürdü. Gawdat'a göre, bu ekonomilerin ürettiği temel çıktılar olan metinler, tasarımlar ve analizler, artık yapay zeka tarafından kolayca ve daha verimli bir şekilde üretilebiliyor. Bu durum, milyonlarca insanın kariyer geleceği hakkında ciddi soru işaretleri doğuruyor.
Teori Değil, Canlı Örnek: 350 Kişilik İşi 2 Geliştiriciyle Yaptı
Gawdat, iddialarını somut bir örnekle desteklemekten çekinmiyor. Kendi kurduğu yapay zeka girişimi Emma.love'ı örnek gösteren eski Google yöneticisi, bu uygulamanın normal şartlarda '350'den fazla geliştirici' gerektirecek bir proje olduğunu, ancak yapay zeka desteği sayesinde sadece iki geliştiriciyle hayata geçirildiğini açıkladı. Bu çarpıcı karşılaştırma, yapay zekanın verimlilik artışının istihdam üzerindeki potansiyel yıkıcı etkisini gözler önüne seriyor.
Mo Gawdat'a göre, yapay zeka eninde sonunda bir CEO olmaktan dahil her alanda insanlardan daha iyi olacak. 'Beceriksiz CEO'ların çoğunun yerini yapay zekanın alacağı bir zaman gelecek' diyerek teknolojinin en üst yönetim kademelerini bile etkileyeceğini belirtiyor.
Sektörün Pembe Gözlükleri ve Acı Gerçekler
Teknoloji devlerinin ve yapay zeka endüstrisinin standart savunması, her teknolojik devrim gibi yapay zekanın da bugün hayal bile edemeyeceğimiz yeni iş kolları yaratacağı yönünde. Ancak Gawdat, bu argümanı tamamen reddediyor. Ona göre, geçmişteki endüstriyel devrimlerle günümüzdeki yapay zeka devrimi arasında temel bir fark var: Önceki devrimler insan kas gücünün yerini alırken, yapay zeka doğrudan insanın bilişsel yeteneklerini hedef alıyor.
Bu noktada şeytanın avukatlığını yapmak gerekirse, yapay zeka okuryazarlığı, yapay zeka sistemlerinin denetimi ve etik düzenlemeler gibi alanlarda yeni uzmanlıklara ihtiyaç duyulacağı bir gerçek. Ancak Gawdat'ın endişesi, yok olacak işlerin sayısı ve niteliğinin, ortaya çıkacak bu niş alanların çok ötesinde olacağı yönünde.
Nexus Yorumu: Sorun Teknolojide Değil, İnsanın Kendisinde mi?
Gawdat, yapay zekanın geleceğini şekillendirecek asıl tehlikenin, teknolojinin kendisinden ziyade onu kontrol eden insanların 'güç açlığı, açgözlülüğü ve egosu' olduğunu söylüyor. Bu güçlü araçların 'aptal liderlerin' elinde bir distopya yaratma potansiyeli taşıdığını belirtiyor. Gawdat'ın bu eleştirisi, teknolojinin tarafsız bir araç olduğu, ancak onu iyi veya kötü yapacak olanın insan niyetleri olduğu gerçeğini hatırlatıyor. Yapay zeka çağında asıl sınavı, makineler değil insanlık verecek gibi görünüyor.
Gawdat'ın bahsettiği 'güç açlığı ve ego'nun en güncel örneklerinden biri, Silikon Vadisi'nin iki devi Elon Musk ve Sam Altman arasında yaşanıyor. Bir zamanlar OpenAI'da ortak olan bu ikili, şimdi kendi yapay zeka sohbet robotları Grok ve ChatGPT'yi kişisel atışmalarında birer vekil asker gibi kullanarak, teknolojinin tarafsızlığına dair ciddi şüpheler uyandırıyor. Hatta Musk, kendi yapay zekası Grok'un kendisi aleyhine bir cevap üretmesi üzerine bunu 'düzelteceğini' belirterek, bu sistemlerin sahipleri tarafından ne kadar kolay manipüle edilebileceğini de gözler önüne serdi.[4]
Bu durumun bir başka somut örneği de, insanların ChatGPT gibi sohbet robotlarını bir terapist olarak kullanmaya başlamasıdır. OpenAI CEO’su Sam Altman, bu endişe verici eğilim karşısında sorumluluğu topluma yükleyerek, "Bunu nasıl büyük bir net pozitif haline getireceğimizi toplum olarak bulmalıyız" demiştir. Bu yaklaşım, teknoloji liderlerinin kendi ürünlerinin yarattığı sosyal krizlerle nasıl yüzleştiğine dair önemli bir örnek teşkil ediyor.[3]
Gawdat’ın bu uyarısı, sadece ekonomik değil, aynı zamanda varoluşsal riskleri de akla getiriyor. Nitekim uzmanlar, yapay zekanın nükleer komuta kontrol sistemlerine entegrasyonunu 'ikinci bir Manhattan Projesi' olarak tanımlıyor ve bu durumun getireceği riskleri tartışıyor. Tehlike, yapay zekanın doğrudan 'kırmızı düğmeye' basması değil, nükleer bir çatışmaya giden yoldaki yüzlerce kritik ara kararı etkilemesi, insanları hatalı yönlendirmesi veya 'kara kutu' doğası nedeniyle anlaşılamayan tavsiyeler sunmasıdır.[1]
Distopyadan Ütopyaya: Radikal Bir Toplumsal Dönüşüm Şart
Gawdat, karamsar tablosunun ardından radikal bir çözüm önerisi de sunuyor. Ona göre bu kriz, insanlığın hayatına dair düşünce yapısında köklü bir paradigma değişimini zorunlu kılacak. 'Bizler her sabah uyanıp günümüzün 20 saatini işle doldurmak için yaratılmadık. Amacımızı iş olarak tanımlamak, kapitalist bir yalandır' diyen Gawdat, farklı bir gelecek hayal ediyor.
Gawdat'a göre, ülkelerin silaha ve savunmaya harcadığı trilyonlarca dolarlık bütçenin küçük bir kısmıyla küresel açlık, yoksulluk gibi sorunlar çözülebilir ve yapay zeka bu kaynakların en verimli şekilde kullanılmasını sağlayabilir. Ancak bu ütopik vizyon, teknolojinin iplerini elinde tutan mevcut güç odaklarının bu değişime ne kadar hazır olduğu sorusunu akıllara getiriyor. Tarih, insanlığın en basit kararları bile güç ve ego savaşları yüzünden ne kadar karmaşık hale getirebildiğinin örnekleriyle dolu.
Sonuç olarak, Mo Gawdat'ın uyarıları, yapay zekanın potansiyel etkileri üzerine daha derin ve eleştirel düşünmemiz için önemli bir çağrı niteliği taşıyor. Geleceğin bir teknoloji distopyası mı yoksa insanlığın potansiyelini açığa çıkaran bir ütopya mı olacağı, önümüzdeki yıllarda verilecek olan insani kararlara bağlı olacak.
Kaynaklar
- Yapay Zeka ve Nükleer Tehditler, Nexus Haber
- Former Google exec says AI's going to lead to a 'short-term dystopia', PCGamer
- ChatGPT Terapist Kullanımı ve Sorumluluk Tartışması, Nexus Haber
- Elon Musk ve Sam Altman'ın Yapay Zeka Savaşı, Nexus Haber
