Oyun dünyasının devlerinden Microsoft, kendi bünyesindeki bir stüdyodan gelen beklenmedik bir çıkışla sarsıldı. Merakla beklenen Marvel's Blade oyununu geliştiren Arkane Lyon stüdyosundaki Fransız video oyunu sendikası STJV üyesi çalışanlar, yayınladıkları açık bir mektupla Microsoft'u, İsrail ordusuyla olan tüm ticari ilişkilerini sonlandırmaya çağırdı. Bu çağrı, teknoloji devinin Gazze'deki rolü üzerine artan eleştirilerin en somut ve en ses getiren halkası oldu.
'Bu Günahkar Projenin Parçası Olmayacağız'
Arkane Lyon çalışanlarının mektubu, oldukça sert ve net ifadeler içeriyor. Mektup sadece stüdyo yönetimine değil, aynı zamanda ZeniMax, Microsoft Gaming ve Microsoft grubunun tepe yöneticilerine de hitap ediyor. Çalışanlar, Microsoft'un Gazze'de yaşananlar karşısında bir soykırıma ortak olduğunu ve kendilerinin de bu durumun bir parçası olmak istemediklerini vurguluyor.
“Microsoft'un bir soykırımın suç ortağı olmasına yer olmadığını düşünüyoruz ve Microsoft çalışanları olarak Gazze için yürütülen bu günahkar projenin bir parçası olmak istemiyoruz. Dahası, teknoloji çalışanları olarak alarm vermenin ve teknolojilerimizin ezilenlerin sesini duyurmak için kullanılmasını sağlamanın bizim sorumluluğumuz olduğuna inanıyoruz.”
Çalışanların endişesi sadece ahlaki bir duruşla sınırlı değil. Mektupta, Microsoft'un bu tutumunun pratik sonuçlarına da dikkat çekiliyor. Özellikle Xbox ürünlerine yönelik boykot çağrılarının (BDS - Boykot, Tecrit, Yaptırımlar hareketi gibi) kendi oyunlarının hedef kitlesini daraltabileceğini ve uzun vadede Xbox Games'in ve dolayısıyla kendi işlerinin geleceğini tehlikeye atabileceğini belirtiyorlar.
Arkane Geliştiricilerinin Microsoft'tan Net Talepleri
Mektupta dört ana talep öne çıkıyor:
- İsrail ordusu ile mevcut ve gelecekteki tüm sözleşmelerin derhal feshedilmesi.
- Microsoft teknolojilerinin insan hakları ihlallerinde kullanılmadığından emin olmak için şeffaf, bağımsız ve halka açık bir denetim yapılması.
- Gazze'de acil ve kalıcı bir ateşkes sağlanması.
- Şirket içinde Filistin yanlısı konuşma özgürlüğünün korunması ve bu yönde görüş bildiren çalışanların güvenliğinin sağlanması.
Büyüyen Tepki Dalgası: Microsoft Köşeye Sıkışıyor
Arkane çalışanlarının bu mektubu, buzdağının sadece görünen kısmı. Microsoft, aylardır benzer suçlamalar ve protestolarla karşı karşıya. Daha önce şirket içi etkinlikleri basan ve ardından işten çıkarılan Microsoft çalışanları, Windows 95'in ikonik başlangıç sesinin yaratıcısı Brian Eno'nun bağları koparma çağrısı ve 2.000'den fazla Microsoft çalışanının imzaladığı "Ayrımcılığa Azure Yok" (No Azure for Apartheid) kampanyası, teknoloji devinin üzerindeki baskıyı artırıyor.
Hatta 60'tan fazla Microsoft hissedarı, şirketin "kendini araştırıp bir suç unsuruna rastlamadığı" yönündeki açıklamasını reddederek, Gazze'de savaş suçlarına ortaklık iddiaları üzerine kapsamlı bir insan hakları durum tespiti (HRDD) raporu talep etti. Bu durum, eleştirilerin sadece aktivistlerden değil, doğrudan şirket yatırımcılarından da geldiğini gösteriyor.
İddiaların Merkezinde Ne Var: Microsoft Azure ve Veri Güvenliği
Peki tüm bu tepkilerin temelindeki somut iddia ne? Ortaya atılan raporlara göre Microsoft, İsrail ordusuna, Gazze ve Batı Şeria'daki Filistinlilere ait ele geçirilen telekomünikasyon verilerini (milyonlarca kısa mesaj ve telefon görüşmesi) depolamak için özelleştirilmiş bir Azure bulut hizmeti sağlıyor. Kaynaklar, bu verilerin Batı Şeria'daki Filistinlilere şantaj yapmak, onları hapsetmek ve hatta İsrail askeri güçlerinin gerçekleştirdiği ölümleri sonradan meşrulaştırmak için kullanıldığını iddia ediyor.
Karşıt Görüş: Microsoft Ne Diyor?
Microsoft ise bu iddialara karşı kendini savunuyor. Şirket, kamuoyuna yaptığı açıklamada, "Müşterilerimizin yazılımlarımızı kendi sunucularında veya diğer cihazlarda nasıl kullandıklarına dair bir görünürlüğümüz yok... İsrail Savunma Bakanlığı'nın hükümet bulutu operasyonlarına dair de bir görünürlüğümüz bulunmuyor, çünkü bu operasyonlar Microsoft dışındaki bulut sağlayıcılarla yapılan sözleşmelerle destekleniyor" ifadelerini kullanıyor. Ancak bu savunma, şirketin teknolojisinin potansiyel kötüye kullanımına karşı sorumluluğu konusunda eleştirmenleri tatmin etmiyor.
Bu Protesto Neden Farklı: Fransız Sendikasının Gücü
Arkane Lyon'dan gelen bu çağrıyı öncekilerden ayıran kritik bir nokta var: yasal koruma. Bu, bireysel çalışanların protestolarının aksine, doğrudan bir stüdyonun sendikalı bir bölümü tarafından yapılmış ilk çağrı. Fransa'daki güçlü işçi yasaları ve sendikalar, çalışanlara diğer birçok ülkede olmayan haklar ve korumalar sağlıyor. Bu durum, STJV sendikasının, sonuçlarından çekinmeden bu kadar güçlü bir çıkış yapabilmesini sağlıyor ve diğer stüdyolar için de bir emsal teşkil edebilir.
Microsoft, şimdi çalışanları, hissedarları ve oyun stüdyolarından gelen üçlü bir baskı altında. Şirketin atacağı adımlar, sadece kendi kurumsal imajını değil, aynı zamanda teknoloji endüstrisinin etik sorumlulukları ve jeopolitik krizlerdeki rolü hakkındaki daha geniş bir tartışmayı da şekillendirecek.
Kaynak: Bu haberin oluşturulmasında PCGamer'da yayınlanan makaledeki bilgilerden yararlanılmıştır.
