Dünya sinemasının en saygın duraklarından biri olan Locarno Film Festivali, bu yıl 'Open Doors' (Açık Kapılar) programıyla spot ışıklarını Afrika kıtasına çeviriyor. Üç yıl boyunca Latin Amerika ve Karayipli sinemacılara odaklandıktan sonra yapılan bu radikal değişiklik, sinema dünyasında heyecan yarattı. Program, kıtanın dört bir yanından gelen ve toplumsal eleştirileri mistik anlatılarla harmanlayan beş güçlü kısa filmi uluslararası arenaya taşıyor.
Bu filmler, sadece teknik başarılarıyla değil, aynı zamanda anlattıkları derin ve dokunaklı hikayelerle de öne çıkıyor. Savaşın açtığı yaralardan, atalardan kalan efsanelere, toplumsal hafızadan bireysel direnişe uzanan geniş bir yelpazede, Afrika'nın zengin kültürel dokusunu ve karmaşık gerçekliğini yansıtıyorlar.
Öne Çıkanlar
- Locarno Film Festivali'nin 'Open Doors' programı, üç yıllık Latin Amerika odağının ardından ilk kez Afrika sinemasına adandı.
- Programda Moritanya'dan Uganda'ya, Sierra Leone'den Sudan'a 5 farklı ülkeden kısa filmler yer alıyor.
- Filmler, intihar bombacısı olmaya zorlanan bir kız çocuğundan, kasabadaki tüm erkekleri büyüyle yok eden kız kardeşlere kadar sarsıcı konuları işliyor.
- 'Open Doors', finansal ve yapımsal zorluklar yaşayan bölgelerdeki sinemacılara küresel bir platform ve gelişim desteği sunmayı amaçlıyor.
Bu Ne Anlama Geliyor? Anlatılmamış Hikayelere Açılan Kapı
Locarno'nun bu adımı, sembolik bir jestin çok ötesinde bir anlam taşıyor. Geleneksel olarak Batı merkezli olan sinema endüstrisinde, Afrikalı yönetmenlerin ve yapımcıların seslerini duyurabilecekleri platformlar oldukça sınırlı. 'Open Doors' gibi prestijli bir programın bu bölgeye odaklanması, hem kıtadaki yeteneklerin keşfedilmesine olanak tanıyor hem de küresel izleyiciyi, daha önce perdede görmeye alışık olmadığı gerçeklikler ve bakış açılarıyla tanıştırıyor. Bu, sadece Afrika sineması için değil, aynı zamanda daha çeşitli ve kapsayıcı bir dünya sineması için de atılmış önemli bir adımdır.
Festivalde Öne Çıkan 5 Afrikalı Kısa Film ve Hikayeleri
İşte festivalde dikkatleri üzerine çeken ve her biri kendi coğrafyasının ruhunu taşıyan o beş film:
1. The Last Journey (Le Dernier Voyage)
Yönetmen: Abdoulaye Sall (Moritanya, Senegal)
Uzun bir aradan sonra evine dönen genç Maodo, sokak satıcılığı yaptığı bir günün ardından ortadan kaybolur. Ailesi umutsuzca onu ararken, film bir ailenin hayal kırıklığı ile başka bir yerde daha iyi bir yaşam kurma özlemi arasındaki sıkışmışlığını anlatıyor. Yönetmen Sall, filmi "gidenlerin çığlığı ve geride kalanlara bir saygı duruşu" olarak tanımlıyor.
2. Jangu
Yönetmen: Patience Nitumwesiga (Uganda)
Travmatik bir olay sonrası iki kız kardeş, kasabalarındaki tüm erkekleri üç saatliğine ortadan kaldırmak için yerel bir büyücüyle anlaşır. Ancak büyünün etkisi kalıcı olur ve tüm erkeklerin ruhları mistik güçler tarafından ele geçirilir. Yönetmen, "Bu filmle, ana akım medyada Afrika filmlerinden silinmiş olan cinsiyetsiz cadılar ve maddi olmayan gerçeklikler gibi Afrika folkloru unsurlarını yeniden yakalıyoruz" diyor.
3. Where My Memory Began
Yönetmen: Priscillia Kounkou Hoveyda (Sierra Leone)
Film, Freetown'da bulunan ve 2023'teki bir fırtınada yıkılan 400 yıllık devasa Pamuk Ağacı'na bir saygı duruşu niteliğinde. Bu ağaç, Amerika'dan özgürlük için Afrika'ya dönen eski köleler için bir sığınak ve semboldü. Yönetmen Hoveyda, "O ağaç, ruhlarımızın direncini temsil ediyor. Ben, benden önce yürüyenler sayesinde varım" diyerek filmin kişisel ve toplumsal önemini vurguluyor.
4. The Envoy of God (L’Envoyée de Dieu)
Yönetmen: Amina Abdoulaye Mamani (Nijer, Burkina Faso, Ruanda)
12 yaşındaki Fatima, bir intihar bombacısı olmaya zorlandığı kaderiyle yüzleşmeye hazırlanır. Film, bu korkunç eylemden önceki son anlarına, yaşadığı içsel çalkantıya ve kısa süren neşeli hayatından anlık parıltılara odaklanıyor. Yönetmen, "Bu film, istemeden ölen tüm o kızlara bir saygı duruşu niteliğinde; aynı zamanda hala reddedebileceğimizi, 'hayır' diyebileceğimizi de gösteriyor" şeklinde konuşuyor.
Fatima'nın hikayesi, terörün insan hayatını nasıl bir silaha dönüştürdüğünü ve en masum anların bile nasıl bir gerilimle iç içe geçtiğini çarpıcı bir şekilde gözler önüne seriyor.
5. Bougainvillea
Yönetmen: Yasir Faiz (Mısır, Sudan)
Sudan'daki Aralık 2018 devrimi sırasında altı kadının derin bir baskıya karşı mücadelesini konu alıyor. Gerçek tutuklu görüşmelerinden ilham alan film, tecrit altında kurulan güçlü bağları ve duygusal dayanıklılığı araştırıyor. Yönetmen Faiz, "Kadın seslerinin sıkça bastırıldığı bir toplumda geçen film, esaret, dayanışma ve direniş temalarıyla yüzleşiyor" açıklamasını yapıyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Locarno 'Open Doors' programı tam olarak nedir?
'Open Doors', Locarno Film Festivali'nin, sinema endüstrisinin daha az temsil edildiği coğrafyalardaki bağımsız sinemacılara odaklanan bir yan programıdır. Sadece bir film gösterimi platformu değil, aynı zamanda yönetmen ve yapımcılara yönelik atölye çalışmaları, proje geliştirme ve uluslararası networking imkanları sunan bir gelişim merkezidir.
Bu filmleri Türkiye'de izleme şansımız olacak mı?
Festival filmlerinin geniş kitlelere ulaşması genellikle zaman alır. Bu filmler, Locarno'daki gösterimlerinin ardından başka uluslararası festivalleri gezebilir veya ilerleyen zamanlarda dijital platformlar tarafından satın alınabilir. Şimdilik kesin bir gösterim tarihi veya platformu bulunmuyor, ancak sinemaseverlerin bu yetenekli yönetmenlerin isimlerini akılda tutmasında fayda var.
Afrika sineması neden son yıllarda daha çok konuşuluyor?
Bunun birkaç sebebi var. Dijital film yapım teknolojilerinin daha erişilebilir hale gelmesi, yeni nesil yönetmenlerin kendi hikayelerini daha az maliyetle anlatmasına olanak tanıdı. Ayrıca, küresel izleyicinin ve Netflix gibi büyük platformların otantik ve farklı kültürlerden gelen hikayelere olan talebi arttı. Bu durum, Afrikalı sinemacıların özgün seslerinin dünya çapında bir karşılık bulmasını sağlıyor.
Locarno'da sahne alan bu beş film, Afrika'nın sadece zorluklarla değil, aynı zamanda direnişle, umutla ve derin bir sanatsal ruhla dolu olduğunun en güçlü kanıtı. Bu yönetmenlerin ve anlattıkları hikayelerin yolculuğunu takip etmek, sinemanın evrensel dilini ve birleştirici gücünü bir kez daha hatırlatıyor.
Bu derleme haberin oluşturulmasında Variety'de yayınlanan orijinal makaleden faydalanılmıştır.
