Fransız sinemasının efsanevi ismi Juliette Binoche, 27. Rio Uluslararası Film Festivali'nde (Festival do Rio), kamera arkasındaki yeteneğini gözler önüne serdi. Binoche'un ilk yönetmenlik projesi olan “In-I in Motion” belgeseli, Rio de Janeiro’nun tarihi Odeon Tiyatrosu’nda düzenlenen görkemli bir gala ile sinemaseverlerle buluştu.
Binoche, galada yaptığı konuşmada Brezilya’ya olan ilgisini ve geleceğe dair planlarını dile getirerek, “Burada çalışmayı çok isterim, bir fikrim var. Umarım bir gün gerçekleşir” sözleriyle Latin Amerika sinemasına olan sıcak bakışını teyit etti. Bu açıklama, oyuncunun kariyerini uluslararası platformda yönetmen koltuğunda da sürdürme niyetini gösteriyor.
Sanat ve Sezgi: “In-I in Motion”ın Perde Arkası
“In-I in Motion”, Binoche’un ünlü İngiliz koreograf ve dansçı Akram Khan ile 2007 yılında birlikte yarattığı bir performansın sanatsal ve yaratım sürecini mercek altına alıyor. Belgeselin ortaya çıkışında ise sinema dünyasının bir başka dev isminin teşviki bulunuyor. Binoche, belgeseli yapmaya karar vermesinde efsane yönetmen ve oyunc Robert Redford’un performansı izledikten sonra verdiği desteğin etkili olduğunu belirtti.
“Yıllarımı kurgu odasında, filmin hikayesi üzerinde çalışarak geçirdim. Bu, çok düşünmeyi ve sezgilerinizle sürekli temas halinde olmayı gerektiriyor. Aslında oyunculuğa çok yakın; çünkü size doğru gelene, size samimi gelene sadık kalmak zorundasınız.”
Belgesel yapımcılığındaki bu zorlayıcı ve etik sınırlar gerektiren süreç, rock efsanesi Ozzy Osbourne’un son yıllarını konu alan “Ozzy: No Escape From Now” belgeselinde de kritik bir aşamaya ulaştı. Yönetmen Tania Alexander, filmin kurgusunun son altı haftalık aşamasında Ozzy Osbourne’un vefat etmesine rağmen, anlatı bütünlüğünü korumak adına filmin tek bir saniyesini bile değiştirmediklerini, sadece ailesinin isteği üzerine filmin en sonuna cenaze törenine ait bir montaj eklendiğini belirtti. Bu, bir sanatçının yaşamının kaydını alırken dürüstlüğü ve saygıyı korumanın ne denli önemli olduğunu gösteriyor. Ozzy Osbourne No Escape From Now belgeselinde yaşanan zorlu kurgu sürecinin tüm detaylarını buradan inceleyebilirsiniz.
Sadece Bir Film Festivali Değil: Diplomatik Bir Sezon
Juliette Binoche’un prömiyeri, Rio Festivali’nin daha geniş bir diplomatik ve kültürel misyonunun bir parçası olarak gerçekleşti. Festival, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva tarafından imzalanan, iki ülke arasındaki 200 yıllık diplomatik ilişkileri kutlayan “Fransa-Brezilya Sezonu 2025” anlaşmasının gölgesinde düzenleniyor.
Bu işbirliği kapsamında Rio Festivali, 74 yeni Fransız yapımının yanı sıra, eski klasiklere de ev sahipliği yapıyor. Bu güçlü Fransız varlığı, iki ülkenin sinema sektörleri arasındaki bağları sağlamlaştırmayı amaçlıyor.
Fransız Kadın Yönetmenlerin Çıkarma Yaptığı Festival
Fransız sinemasını temsil eden güçlü bir kadın yönetmen delegasyonu da festivalde yer alıyor. Bunlar arasında; son filmi “L’Aventure” ile birlikte iki önceki çalışmasını sunan Sophie Letourneur; “Zouzou” ve “Annie Colère” filmleriyle Blandine Lenoir; ve “Blurred Love” ile Cannes’da gösterilen son filmi “Tell Her That I Love Her” ile Romane Bohringer bulunuyor.
Programda ayrıca Alice Diop’tan (“Saint Omer”), Valérie Donzelli’den (“L’amour et les Forêts”) ve Cannes ile Toronto’da dikkat çeken Alice Winocour’dan (Angelina Jolie’nin başrolünde olduğu “Couture”) önemli yapımlar gösteriliyor. Bu yoğun katılım, Fransız sinemasının küresel pazardaki etkinliğini artırma çabasını gösteriyor.
Pazar Odaklı İşbirliği: Rendez-Vous Unifrance
Festival do Rio ve RioMarket, kültürel etkinliklerin ötesine geçerek, ilk “Rendez-Vous Unifrance au Festival do Rio” etkinliğine ev sahipliği yapıyor. Bu iş odaklı etkinlik, Latin Amerikalı dağıtımcıları ve salon sahiplerini, Fransız satış şirketleri ve yapımcılarla bir araya getiriyor. Yaklaşık 20 Fransız şirketi, fikir alışverişleri, yuvarlak masa toplantıları ve özel görüşmeler için Rio’da bulunuyor.
Festival Yürütme Direktörü Ilda Santiago, bu bağlantının önemini vurgularken, bunun sadece bir kültürel alışverişten ibaret olmadığını dile getiriyor. Santiago’ya göre, bu uzun soluklu ilişki, Brezilya’nın Fransız sineması için önemli bir pazar olarak görülmesini sağlıyor ve iki ülke arasındaki görsel-işitsel ilişkileri güçlendiriyor.
Brezilya da kendi sinemasını uluslararası alana taşımak için büyük adımlar atıyor. Ülkenin önde gelen sivil toplum kuruluşu Projeto Paradiso ve Embratur (Brezilya Turizm Ajansı) işbirliğiyle başlatılan ScreenBrasil programı, 2024 ve 2025 yıllarında üretilen üç ulusal uzun metrajlı kurmaca filme 15.000 ABD Doları tutarında uluslararası dağıtım desteği sunmayı hedefliyor. Bu stratejik adım, Brezilya’nın sinema endüstrisini teşvik etmeyi ve görsel-işitsel yapımları uluslararası turizm tanıtım aracı olarak kullanarak ülkenin imajını güçlendirmeyi amaçlıyor. Bu kapsamda atılan adımların detaylarını ve Brezilya'nın kültürel ihracat stratejisini öğrenmek için ScreenBrasil Türkiye-Brezilya Kültür İhracatı başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Bu bölgesel stratejilerin başarısı sadece Brezilya veya Fransa ile sınırlı değil. İspanyol dramasının son yıllardaki küresel yükselişi de dikkat çekiyor. Örneğin, Mediterráneo Mediaset España Group'un dönem dizisi La Favorita 1922, HBO Max Latin Amerika ile imzaladığı anlaşma sayesinde erişimini 70 bölgeye çıkararak, global akış devlerinin tekelleşmesine karşı yerel içeriğin ne kadar rekabetçi olabileceğini gösterdi. 1922 yılının Sevilla ve Madrid’inde geçen, yüksek prodüksiyon standartlarına sahip bu görkemli dizi, son yılların küresel yayıncıların doğrudan alımı dışında en çok satılan İspanyol dramalarından biri haline geldi. *La Favorita 1922*'nin bu rekor kıran küresel başarısının tüm detaylarını buradan inceleyebilirsiniz.
Eleştirel Bakış: Kültür Köprüsü Yoksa Pazar Fethi mi?
Binoche’un sanatsal keşfi ile aynı anda gerçekleşen bu yoğun işbirliği, Fransa’nın Latin Amerika pazarındaki etkisini artırma stratejisini açıkça ortaya koyuyor. Bu diplomatik sezon, kültürel zenginleşmeyi sağlarken, aynı zamanda Avrupa sinemasının, özellikle de Fransız yapımlarının bölgedeki dağıtımını hızlandırmayı hedefleyen agresif bir pazar stratejisi olarak da yorumlanabilir. Ancak, iki kültürün birbirini beslemesi, küresel sinema endüstrisi için her zaman pozitif bir dinamik yaratır.
Rio Film Komisyonu verilerine göre, 2024 yılında şehirde 505 prodüksiyon için rekor düzeyde 8.782 çekim günü gerçekleştirildi. Yerel sinemanın bu yükselişi, 124 Brezilya yapımıyla rekor kıran festival programına da yansırken, uluslararası prodüksiyon sayısı 27'ye ulaşarak 2023'e göre %100'lük bir artış gösterdi. Bu rakamlar, Brezilya sinema ve prodüksiyon sektörünün, küresel pazarda iddialı olmak için gerekli altyapıyı oluşturduğunu kanıtlıyor.
Juliette Binoche’un yönetmenliğe adım atması ve Fransa’nın Brezilya ile kurduğu bu güçlü bağ, sanatın ve ticaretin uluslararası alandaki kesişim noktasını gözler önüne seriyor.
***
Kaynak: Rio Film Festivali'nde Juliette Binoche'un yönetmenlik denemesi ve Fransa-Brezilya sinema işbirliği hakkındaki detaylı bilgilere Variety üzerinden ulaşabilirsiniz: Variety – Juliette Binoche Rio Festivali
