İtalya'nın film ve televizyon endüstrisi, 2024 yılında toplam yatırımın %9 artarak 16.3 milyar avroya (yaklaşık 19 milyar dolar) ulaşmasıyla finansal olarak büyümeye devam etse de, sektörde dikkat çekici bir paradoks yaşanıyor. 6-10 Ekim tarihleri arasında İtalya'nın başkenti Roma'da gerçekleşen MIA Market (Uluslararası Görsel-İşitsel Pazar) sırasında, İtalyan yapımcılar birliği APA tarafından açıklanan bir rapora göre, geçen sezon İtalyan orijinal içerik üretimi %12 gibi önemli bir oranda düşüş göstererek 658 saate geriledi.

Bu düşüşün ardındaki ana neden, pazarda önemli bir paya sahip olan ABD merkezli büyük yayın platformlarının (Netflix ve Prime Video başta olmak üzere) yerel içerik komisyonlarını azaltması olarak gösteriliyor. Bu durum, küresel streaming devlerinin yerel içerik stratejilerinde nicelikten çok niteliğe ve uluslararası erişime odaklanan yeni bir döneme girdiğine işaret ediyor.

Komisyonlardaki Dramatik Düşüş Rakamları

APA raporu, yayın kanallarının ve platformların içerik siparişlerindeki düşüşü detaylandırıyor. Veriler, özellikle ABD merkezli büyük oyuncuların yerel pazardan geri çekilmesinin ne kadar etkili olduğunu gözler önüne seriyor.

Bu rakamlar, yerel pazarda hâlâ devlet televizyonu RAI'nin başını çektiği halka açık yayıncıların (%60'tan fazla senaryolu orijinal içerik payıyla) baskınlığını koruduğunu gösteriyor. Ancak pazarın en büyük şokunu, agresif büyüme stratejileriyle tanınan ABD'li devlerin içerik alımını neredeyse üçte bir oranında azaltması yarattı.

Talep Odaklıdan Ürün Odaklı Modele Geçiş

APA Başkanı Chiara Sbarigia, İtalyan TV pazarının “talep odaklı modelden ürün odaklı modele” geçiş yaptığını belirtiyor. Bu geçiş, platformların artık proje seçiminde daha seçici davrandığı ve uluslararası dolaşımı olan (yani İtalya dışındaki izleyicilere de hitap edebilecek) çalışmalara öncelik verdiği anlamına geliyor.

Bu stratejik değişim, yerel yapımcılar için hem risk hem de fırsat barındırıyor. Bir yandan bol ve çeşitli yerel içerik üretimi azalırken, diğer yandan küresel pazarda rekabet edebilecek yüksek bütçeli ve kaliteli yapımlara odaklanma baskısı artıyor.

Yerel Devler Savunmada: RAI ve Yayıncıların Durumu

APA raporuna rağmen, büyük platform temsilcileri İtalyan içeriğine yatırım yapmaya devam ettiklerini vurguladı. RAI Fiction Başkanı Maria Pia Ammirati, RAI'nin dijital dönüşüme “The Sea Beyond” gibi hapishane dizileriyle öncülük ettiğini, bu yapımların hem RAI'nin kendi platformlarında hem de Netflix İtalya'da büyük başarı yakaladığını belirtti. Bu durum, yerel yayıncıların dijitalleşme sürecinde kritik bir rol üstlendiğini gösteren çarpıcı bir örnek.

Netflix ve Amazon'dan Başarı Vurgusu

Netflix İtalya İçerik Başkan Yardımcısı Eleonora Andreatta, platformun İtalyan içeriğine yatırım yapmaya devam ettiğini savundu. Andreatta, “The Law According to Lidia Poët,” prestij serisi “The Leopard” ve “The Children’s Train” gibi İtalyan orijinal yapımlarının Netflix’in global top on listesine girdiğini vurguladı.

Prime Video İtalya Ülke Müdürü Viktoria Wasilewski de benzer şekilde, yakın zamanda piyasaya sürülen yüksek bütçeli “Hotel Costiera” ve uluslararası beklentileri olan “Postcards From Italy” gibi yapımlara dikkat çekti. Bu açıklamalar, düşüş yaşansa bile, ABD’li streamer’ların odağını; yüksek kaliteli, uluslararası çekiciliği olan az sayıda büyük projeye kaydırdığının kanıtı niteliğinde.

Sky İtalya: Kalite Önceliği

Sky Studios İtalya Başkan Yardımcısı Nils Hartmann ise İtalyan senaryolu içeriğinin yüksek kalitesini övdü. Hartmann, platformun hâlâ satın almalara büyük ölçüde güvenmesine rağmen, son beş yılda Sky İtalya'nın en çok izlenen 10 serisinden sekizinin İtalyan orijinalleri olduğunu belirtti. Sky’ın uluslararası erişim potansiyeli taşıyan en dikkat çekici yaklaşan projesi, Gucci ailesi destanını konu alan “Game Over” dizisi.

MIA Market'te Öne Çıkan Uluslararası Projeler: Xavier Dolan ve Andrew Leung

İtalyan pazarındaki bu nicelik düşüşüne rağmen, MIA Market, küresel pazarda büyük yankı uyandıracak iddialı projelerin tanıtımına sahne oldu. Bu projeler, platformların aradığı uluslararası çekiciliğin somut örneklerini oluşturdu. Örneğin, Kanadalı ödüllü yönetmen Xavier Dolan'ın 1980'ler Paris'indeki skinhead hareketinin yükselişini mercek altına alan cesur drama serisi 'Rage' büyük ilgi topladı. Animasyon tarafında ise Disney ve Marvel konsept sanatçısı Andrew Leung'un, Mars yörüngesinde başarısız bir restoran işleten Çinli bir ailenin hikayesini işlediği bilim kurgu dramedisi 'Ancient China of Mars' serisi, göçmenlik deneyimine dair keskin bir metafor sunarak dikkat çekti. Roma'da gerçekleşen MIA Market'te tanıtılan Xavier Dolan ve Andrew Leung'un yeni projeleri hakkında daha fazla detayı buradan okuyabilirsiniz.

Değerlendirme: Küresel Pazarda Dikkatli Adımlar

İtalyan pazarındaki bu düşüş, küresel yayıncılık sektöründe süregelen maliyet kontrolü ve yatırım rasyonalizasyonu eğiliminin bir yansımasıdır. Streaming platformları, abone büyümesinin yavaşlamasıyla birlikte, eskisi gibi sınırsız bütçelerle her pazara özel bol içerik üretme stratejisinden uzaklaşıyor. Bunun yerine, maliyet etkinliği yüksek, tüm dünyada izlenebilecek 'hit' yaratma potansiyeli olan projelere yoğunlaşıyorlar. İtalya'daki %12'lik düşüş, bu yeni küresel stratejinin yerel endüstriler üzerindeki somut etkisini gözler önüne sermektedir.

Pazarın uluslararası niteliğini ve kaliteye verdiği önemi pekiştiren bir diğer gelişme ise, ilk kez verilen Sony Pictures Television Ödülü oldu. Bu ödül, MIA Drama Ortak Yapım Pazarı ve Sunum Forumu’ndaki en iyi drama projesini onurlandırarak, bağımsız projelerin uluslararası dağıtım ağlarına erişimini kolaylaştıran kurumsal desteklerin önemini vurguladı.

Kaynak: Variety / MIA Market Raporu