Sinema dünyası, son yıllarda dev bütçeli süper kahraman filmlerinin gölgesinde kalmışken, geçtiğimiz hafta sonu yaşanan bir gelişme tüm ezberleri bozdu. Birbirinden tamamen farklı kitlelere hitap eden Warner Bros. yapımı gerilim filmi 'Weapons' ve Disney imzalı aile komedisi 'Freakier Friday', aynı anda vizyona girerek elde ettikleri gişe başarısıyla stüdyolara önemli bir ders verdi: İzleyiciler çeşitliliği seviyor ve Hollywood'un tek bir formüle ihtiyacı yok.
Bu durum, sadece iki filmin başarısından çok daha fazlasını ifade ediyor. Sektör uzmanlarına göre bu, sinema salonlarının ayakta kalması için hayati önem taşıyan ve 'karşı programlama' olarak adlandırılan stratejinin ne kadar etkili olduğunun canlı bir kanıtı.
Öne Çıkanlar
- Farklı Kitleler, Ortak Başarı: Biri yetişkinlere yönelik R-dereceli bir gerilim ('Weapons'), diğeri ise gençlere ve ailelere hitap eden PG-dereceli bir komedi ('Freakier Friday') olmasına rağmen her iki film de gişede beklentileri aştı.
- Karşı Programlama Gücü: Bu başarı, farklı demografik grupları aynı anda sinemaya çekme stratejisinin işe yaradığını gösterdi.
- Sinemalar İçin Nefes: Sinema salonları için en önemli şeyin düzenli seyirci akışı olduğu düşünüldüğünde, aynı hafta sonunda birden fazla başarılı filmin olması sektöre umut verdi.
- Yaklaşan Tehlike: Ancak bu olumlu tabloya rağmen, 10 Ekim'deki 'Tron: Ares' filmine kadar büyük bir vizyon filmi olmaması, sektördeki 'istikrarsızlık' sorununu tekrar gündeme getirdi.
Süper Kahramanlara Alternatif Var: Gişenin Yeni Formülü 'Karşı Programlama' Mı?
Peki, sektörde heyecan yaratan bu 'karşı programlama' tam olarak nedir? En basit tanımıyla, baskın bir film türünün hedeflemediği kitleye yönelik alternatif bir yapım sunmaktır. 'Weapons' ve 'Freakier Friday' örneğinde olduğu gibi, stüdyolar genç kadın izleyicileri ve daha yaşlı erkek izleyicileri aynı hafta sonunda sinema salonlarına çekmeyi başardı.
Sektör analistlerine göre bu durum, sinema işinin çok farklı türleri ve izleyici kitlelerini aynı anda kucaklayabilecek kadar genişleyebileceğini gösteriyor. Sinema salonları için bu, bir 'ayak trafiği' işidir. Kapıdan giren her izleyici, biletin yanı sıra mısır ve içecek gibi ürünler de satın alarak salonların ana gelir modelini oluşturur. Bu nedenle salonlar, stüdyoların her hafta istikrarlı bir şekilde yeni filmler çıkarmasını istiyor.
Ancak Ufukta Tehlike Çanları Çalıyor: Ekim'e Kadar Sürecek 'Film Kıtlığı'
Hafta sonu gelen bu iyi haberlere rağmen, uzmanlar yakın gelecek konusunda uyarıyor. Önümüzdeki haftalarda büyük bütçeli ve merakla beklenen yeni bir filmin olmaması, 'film kıtlığı' endişelerini beraberinde getiriyor. Bu sessizliğin Disney'in 10 Ekim'de vizyona girecek olan 'Tron: Ares' filmine kadar sürmesi bekleniyor.
Bu durum, stüdyoların vizyon takvimlerini oluşturmadaki tutarlılık sorununun altını çiziyor. Bir hafta sonu yaşanan bolluk, sonraki haftalardaki kuraklıkla gölgelenince, sinema salonlarının düzenli gelir elde etme ve izleyiciyi salonda tutma alışkanlığı sekteye uğruyor.
Büyük Resim: Avrupa Film Festivalleri Neden Hiç Olmadığı Kadar Önemli?
Hollywood'daki bu anlık başarı ve endişeler konuşulurken, küresel sinema endüstrisinin bir diğer önemli dinamiği de Avrupa'daki film festivallerinin yükselen stratejik önemi. Locarno, San Sebastian gibi orta ölçekli Avrupa film festivalleri, artık sadece sanat filmlerinin gösterildiği etkinlikler olmaktan çıkıp, endüstri için hayati iş bağlantılarının kurulduğu merkezlere dönüştü.
Bu dönüşümün temeli, 1980'lerin sonunda Rotterdam festivalinin sanat filmi gösterimlerinin yanına bir de film satış pazarı eklemesiyle atıldı. Bu iş odaklı yaklaşım, diğer festivaller tarafından da hızla benimsendi. Artık bir festival, iyi filmleri çekmek istiyorsa, o filmleri satın alacak alıcıları, yapımcıları ve satış ajanslarını da kendine çekmek zorunda. Emma Thompson gibi yıldızlara verilen kariyer ödülleri ise anlık dijital medya çağında bu festivallerin küresel çapta ne kadar büyük bir etki yarattığını gösteriyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. 'Karşı programlama' tam olarak ne demek?
Bir hafta sonunda vizyona giren dominant bir filme (örneğin bir süper kahraman filmi) rakip olmak yerine, onun hedeflemediği tamamen farklı bir izleyici kitlesine (örneğin romantik komedi veya korku filmi sevenler) yönelik film çıkarmaktır.
2. Bu iki filmin başarısı neden bu kadar önemli?
Çünkü Hollywood'un son yıllardaki 'tek tip dev bütçeli film' stratejisinin bir zorunluluk olmadığını kanıtladı. Orta bütçeli, farklı türlerdeki filmlerin de sadık bir izleyici kitlesi olduğunu ve ticari başarı yakalayabileceğini gösterdi.
3. Yaklaşan 'film kıtlığı' sinemaları nasıl etkileyecek?
Yeni ve ilgi çekici filmlerin olmaması, sinema salonlarına giden izleyici sayısında düşüşe neden olur. Bu da salonların bilet ve yan ürün (mısır, içecek vb.) satışlarını, yani ana gelir kaynaklarını olumsuz etkiler.
4. Locarno gibi festivaller neden yükselişte?
Çünkü sadece film göstermekle kalmayıp, yapımcılar, dağıtımcılar ve alıcılar için bir pazar yeri haline geldiler. Bir filmin uluslararası alanda satılması ve dağıtılması için bu festivaller artık kilit bir rol oynuyor.
Bu haberdeki analizler ve gişe değerlendirmeleri, sinema endüstrisinin önde gelen yayınlarından Variety'nin Daily Variety podcast'inde yer alan uzman görüşlerinden derlenmiştir.
