Suudi Arabistan'ın sinema sektörüne büyük iddialarla girdiği, 150 milyon dolarlık dev bütçeli aksiyon epik filmi 'Desert Warrior'ın perde arkası, Hollywood standartlarında bile nadir görülen bir yapım krizine sahne oldu. 'Maymunlar Cehennemi: Başlangıç' filminin başarılı yönetmeni Rupert Wyatt, Variety'ye verdiği röportajda, Anthony Mackie ve Ben Kingsley gibi yıldızları kadrosunda barındıran projenin post prodüksiyon sürecinde stüdyo tarafından nasıl 'yedekte' bırakıldığını ve yaratıcı kontrol için verdiği mücadeleyi detaylandırdı.

Suudi Arabistan Sinemasının İlk Büyük Denemesi: Kültürel Bir Destan

Eylül 2021'de Suudi Arabistan'ın fütüristik şehri Neom'da ana çekimlerine başlanan 'Desert Warrior', ülkenin ilk büyük Hollywood tarzı çadır direği filmi olarak lanse edilmişti. Wyatt, projeye çekilme nedenini, filmin bölge için taşıdığı büyük kültürel öneme dayandırıyor. Ona göre bu, bölgenin 'Agincourt Muharebesi' gibi tarihi bir dönüm noktasıydı. Yönetmen, özellikle 7. yüzyılın gizli kalmış tarihi ve Bedevi kültürüyle büyülendiğini belirtiyor. Bu 150 milyon dolarlık yatırım, Suudi Arabistan'ın küresel eğlence sektöründeki agresif genişlemesinin sadece bir parçasıydı. Ülke, sinemaya yaptığı bu girişimin yanı sıra, çok daha büyük ölçekli hamlelerle de adından söz ettiriyor. Örneğin, Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu (PIF), özel sermaye devi Silver Lake ile birlikte, video oyunu devi Electronic Arts'ı (EA) 55 milyar dolarlık rekor bir anlaşmayla özel mülkiyete geçirerek tüm zamanların en büyük kaldıraçlı satın almasına (LBO) imza attı. PIF'in bu devasa yatırımı, küresel oyun sektöründeki güç merkezinin Çin'den Körfez bölgesine kaydığını gösteriyor ve ülkenin eğlence ve teknolojiye verdiği önemi vurguluyor. Electronic Arts 55 milyar dolarlık rekor anlaşmayla özelleşiyor: PIF ve Silver Lake ortaklığı hakkındaki detaylara buradan ulaşabilirsiniz.

Ancak, böylesi iddialı bir proje, lojistik açıdan büyük zorluklar getirdi. COVID-19 pandemisinin yol açtığı gecikmelerle birlikte, yapım ekibi bölgede sıfırdan bir sinema altyapısı kurmak zorunda kaldı. Wyatt, setin 40’tan fazla milletten oluşan 600 kişilik uluslararası bir ekibi barındırdığını ve bu durumun, projeyi 'Hollywood'un kasaba ziyareti'nden ziyade, kültürel çeşitliliğin buluştuğu eşsiz bir deneyime dönüştürdüğünü vurguluyor.

Stüdyo Müdahalesi ve Yaratıcı Kontrol Krizi

Çekimler Şubat 2022’de tamamlanmasına rağmen, filmin zorlu macerası post prodüksiyonda başladı. Suudi Arabistan merkezli MBC Studios'ta yönetim değişikliği yaşandıktan sonra, stüdyo Wyatt’ı kurgu masasından uzaklaştırma kararı aldı. Wyatt, bu kararı şu sözlerle açıklıyor:

“Filmi değiştirmeye yönelik bir arzu vardı. Bu, benim çekmeyi planladığım film değildi ve çektiğim film de değildi. Bu yüzden direndim ve bir süre için kenaraitildim.”

Wyatt'ın kenara itilmesiyle film, kendisinin girdisi olmadan yeniden kurgulandı. Yönetmen, bu dönemde filmin test gösterimlerinde başarısız olduğunu ve stüdyonun, özellikle bu ölçekteki bir yapımı 10 haftada kurgulama konusundaki 'saflığının' durumu kötüleştirdiğini öne sürdü. Bu iddia, stüdyo yönetimlerinin sanatsal vizyon ile ticari kaygılar arasındaki tipik çatışmasını gözler önüne seriyor. Stüdyo, yatırımının büyüklüğü nedeniyle riski azaltmak istemiş olabilirken, bu müdahale projenin gecikmesine ve 'tamamen raydan çıktı' söylentilerinin çıkmasına neden oldu.

Wyatt Geri Dönüyor: Tek Şart Yaratıcı Özgürlük

Stüdyonun kendi kurgusunun istenen sonucu vermemesi üzerine, MBC yönetimi nihayet Wyatt'tan geri dönmesini talep etti. Yönetmen, bu geri dönüşü kabul etmesi için tek bir şart koştu: tam yaratıcı kontrol. Stüdyonun, filmi belirlenen bir uzunluğa (2 saat 20 dakikadan 1 saat 54 dakikaya) indirmesi şartıyla bu talebi kabul etmesiyle Wyatt, 'Desert Warrior'ı yeniden kendi vizyonuna uygun hale getirdi.

Wyatt, stüdyo müdahalesi öncesinde yapımın lojistik ve finansal olarak son derece başarılı olduğunu vurguladı. Özellikle, filmin ilk bütçeden saptığı iddialarının doğru olmadığını, bütçe aşımının büyük ölçüde COVID-19 pandemisinden kaynaklanan yaklaşık 20 milyon dolarlık ek maliyetten ibaret olduğunu açıkladı. Bu durum, filmin başlangıçtaki 'felaket' olduğu yönündeki söylentilerin, kısmen 'Hollywood dışı' bir yapıma karşı duyulan önyargıdan kaynaklandığını gösteriyor.

'Desert Warrior', geçtiğimiz günlerde Zürih Film Festivali'nde prömiyerini yaptı. Filmin eleştirileri karışık olsa da, prodüksiyon değerlerinin ve görsel şöleninin evrensel olarak övgü toplaması, uzun süren yapım krizi söylentilerini boşa çıkardı. Wyatt, bu uzun yolculuğun ardından projenin başarısı için hala mücadele ettiğini belirtiyor.

Kaynağımız

Bu haberin hazırlanmasında, Rupert Wyatt'ın yapım sürecine ve krizine dair açıklamalarının yer aldığı Variety röportajı temel alınmıştır.