Dünya sinemasının en prestijli ödülleri olan 98. Akademi Ödülleri için geri sayım sürerken, ülkeler uluslararası film kategorisi için resmi adaylarını açıklamaya devam ediyor. Bu kapsamda, Çin Halk Cumhuriyeti, bu yılki zorlu yarışa Shen Ao'nun yönettiği ve 1937 Nankin Katliamı'nı konu alan tarihi dram filmi Dead to Rights'ı (Haklar Öldü) gönderdiğini duyurdu. Güney Asya ülkesi Bangladeş ise, toplumsal cinsiyet eşitliği temalı, Leesa Gazi'nin yönettiği ilk uzun metraj filmi A House Named Shahana (Barir Naam Shahana) filmini aday gösterdi. Bangladeş’in Oscar adayı A House Named Shahana hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Ancak her ülkenin seçim süreci Çin'deki kadar sorunsuz ilerlemiyor. Örneğin, Nepal'in Oscar adayı 'Anjila' filminin seçimi, ülke sinema camiasını ikiye bölen ciddi iddialara sahne oldu. Filmin yönetmeni Milan Chams'ın, rakip filmlerden birinin yönetmeninin filmini geri çekmesi karşılığında 100.000 dolara varan rüşvet teklif ettiğini öne sürmesi ve seçimin gizlilik, usulsüzlük ve çıkar çatışmalarıyla yapıldığı iddiaları, sürecin Akademi'ye şikayet edilmesine neden oldu. Bu tür yerel çekişmeler, uluslararası film kategorisindeki rekabetin sadece perdede değil, kulislerde de ne kadar çalkantılı olabileceğini gözler önüne seriyor. Nepal’deki rüşvet iddiaları ve usulsüzlükler hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Çin ve Nepal'deki bu gelişmelerin aksine, Bangladeş, Oscar yolculuğuna toplumsal farkındalığı artırmayı hedefleyen güçlü bir dramla katılıyor. Yönetmen Leesa Gazi'nin 2011'de yayımlanan novellasından beyaz perdeye uyarlanan *A House Named Shahana*, dul bir adamla zoraki evliliğe zorlanan genç bir kadın olan Dipa'nın hikayesini merkezine alıyor. İstismar sonrası ülkesine boşanmış olarak dönen Dipa, ataerkil topluma karşı gelerek doktor olma hayalini sürdürüyor ve kırılganlıktan özgüvene doğru evrensel bir kadın mücadelesini başarıyla yansıtıyor.
Bu seçim, hem filmin yerel gişedeki muazzam başarısı hem de Çin sinemasının Oscar tarihindeki zorlu yolculuğu göz önüne alındığında büyük bir merak uyandırdı. Çin, bugüne kadar En İyi Uluslararası Film ödülünü hiç kazanamadı ve bu tarihi dram ile ilk zaferini hedefliyor.
Dead to Rights Filminin Konusu ve Gişe Başarısı
Senaryosu Shen Ao, Zhang Ke ve Xu Luyang tarafından yazılan Dead to Rights, Japon işgali sırasında hayatta kalma mücadelesi veren A Chang adlı bir postacıyı merkezine alıyor. Ünlü “Dedektif Chinatown” serisinden tanınan Liu Haoran'ın canlandırdığı A Chang, hayatta kalmak için bir fotoğraf stüdyosu sahibinin kimliğine bürünüyor. Japon kontrolündeki bu stüdyonun duvarları arasında, Çinli asker ve sivillere sığınak sağlayarak sessiz bir direniş gösteriyor.
Film, sadece sanatsal değeriyle değil, ticari başarısıyla da dikkat çekiyor. 25 Temmuz'da Çin'de gösterime giren yapım, yaz sezonu boyunca 16 gün üst üste yerel gişede liderliğini korudu ve toplamda 3 milyar RMB’nin (yaklaşık 415 milyon ABD Doları) üzerinde hasılat elde ederek rekor kırdı.
Çin Sinemasının Oscar İle Zorlu İlişkisi
Tarihsel başarılar söz konusu olduğunda, Çin Halk Cumhuriyeti, En İyi Uluslararası Film kategorisinde henüz bir ödüle ulaşabilmiş değil. Benzer şekilde, Bangladeş de bugüne kadar bu kategoride hiçbir zaman adaylık elde edemedi. Çin, bu kategoride yalnızca iki kez adaylık elde etti: Zhang Yimou'nun 1991 yapımı Ju Dou ve 2003 yapımı Hero filmleriyle. Bu durum, Dead to Rights’ın başarısının sadece yerel tanınırlıkla kalmayıp, uluslararası arenada da karşılık bulması gerektiğini gösteriyor.
Geçtiğimiz yıl Çin'in adayı olan The Sinking of the Lisbon Maru adlı belgesel, Akademi tarafından dil gereksinimlerini karşılamadığı gerekçesiyle diskalifiye edilmişti. Bu olay, Çin'in bu kategorideki başvuru süreçlerinde dikkatli olması gerektiğini bir kez daha ortaya koydu.
Bölgesel Farklar ve Eleştirel Bakış
Çin anakarasından ayrı başvurular yapan Hong Kong ise bu kategoride daha başarılı bir geçmişe sahip. Hong Kong, Zhang Yimou'nun Kırmızı Fenerler (1992), Chen Kaige’nin Elveda Cariyem (1994) ve Derek Tsang’ın Better Days (2021) filmleriyle üç adaylık elde etti. Bu durum, eleştirmenler arasında, tarihi ve siyasi olarak hassas konuları işleyen Çin filmlerinin, Hong Kong filmlerine kıyasla uluslararası jüriler nezdinde farklı bir değerlendirmeye tabi tutulabileceği görüşünü gündeme getiriyor.
Oscar Takvimi: Sıradaki Adımlar
98. Akademi Ödülleri süreci hızlanırken, Dead to Rights’ın uluslararası jüri tarafından nasıl karşılanacağı merak konusu. En İyi Uluslararası Film kategorisi için kısa liste 16 Aralık'ta açıklanacak. Finaldeki beş aday ise 22 Ocak’ta duyurulacak.
Film, yurt dışında Niu Vision Media ve Echelon Studios tarafından Ağustos ayında Kuzey Amerika’da gösterime sunulmuştu. Yapımcılığını ise Gezegenler Arası Savaş (The Wandering Earth) serisinden tanınan Furuo Qing üstleniyor.
***
